یکی از کم‌هزینه‌ترین اقداماتی که می‌توانید برای افزایش کارایی و طول عمر موتور خودروتان انجام دهید، تعویض منظم روغن موتور است. اما تعیین بهترین زمان تعویض روغن موتور بدون اطلاعات کافی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. اگر برای تعویض روغن منتظر نشانه‌هایی از خرابی قطعات هستید، یا اطلاعات کافی از زمان تعویض روغن ندارید، آسیب‌‌های جدی موتور و قطعات آن در انتظار شما هستند. بنابراین، توصیه می‌کنیم حتما این مطلب از بلاگ اتوراسا را مطالعه کنید. در ادامه، به این سوال پرتکرار و مهم که «چه زمانی باید روغن موتور را تعویض کنیم؟» پاسخ دهیم. دانستن این اطلاعات برای همه رانندگان ضروری است. پس، حتما تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: بهترین برند روغن موتور خارجی در ایران
درباره روغن موتور و اهمیت آن
روغن موتور، نقش بسیار مهمی در سلامت و کارایی موتور خودرو ایفا می‌کند. در واقع روغن لایه‌ای محافظ بین قطعات متحرک موتور ایجاد می‌کند و مانع از تماس مستقیم فلز با فلز و فرسایش و خرابی قطعات می‌شود. از طرفی روغن از طریق جذب گرما، خنک‌کاری موتور را برعهده دارد و مانع اتلاف حرارت می‌شود. روغن موتور ذرات ریز آلودگی، دوده و رسوبات ناشی از احتراق را جمع‌آوری و به سمت فیلتر روغن هدایت می‌کند. آب‌بندی فاصله بین رینگ پیستون و جداره سیلندر و جلوگیری از نشت گازهای احتراق هم از دیگر وظایف روغن موتور است.
بیشتر بخوانید: علت بخار شدن روغن موتور
چرا به تعویض روغن نیاز داریم؟
روغن موتور به مرور زمان با حرارت بالا، آلودگی ذرات ریز، گردوغبار، دوده و برخورد با فلزات فرسوده کثیف می‌شود. این آلودگی‌ها و حرارت، ساختار مولکولی روغن را تخریب کرده و خواص روانکاری، خنک‌کاری و تمیزکاری آن را کاهش می‌دهند. متاسفانه روغن کثیف کارایی لازم را ندارد و استفاده از آن نه‌تنها از سلامت موتور و قطعات مراقبت نمی‌کند، بلکه باعث آسیب به موتور، استهلاک قطعات و کاهش راندمان موتور می‌شود. بنابراین، توجه به بهترین زمان تعویض روغن موتور خودروهای ایرانی و خارجی برای حفظ سلامت و عملکرد بهینه ماشین امری ضروری است.
جدول زمان تعویض روغن موتور
هر چند وقت یکبار باید روغن موتور را عوض کنیم؟ زمان دقیق تعویض روغن به عوامل مختلفی از جمله نوع و کیفیت روغن و فیلتر، مدل خودرو، سبک رانندگی، سن خودرو و… بستگی دارد. با این حال جدول زیر اطلاعات کلی از زمان تعویض روغن به شما می‌دهد:
| نوع خودرو | شرایط رانندگی عادی (کیلومتر) | شرایط رانندگی سخت (کیلومتر) |
| خودروهای بنزینی | ۷,۵۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ | ۵,۰۰۰ تا ۷,۵۰۰ |
| خودروهای دیزلی | ۵,۰۰۰ تا ۷,۵۰۰ | ۳,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ |
| خودروهای برقی (EV) | روغن موتور ندارند، اما سیالات دیگر (روغن گیربکس، مایع خنک‌کننده باتری و روغن ترمز) باید بررسی شوند | – |
| خودروهای فرسوده | ۵,۰۰۰ تا ۷,۵۰۰ | ۳,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ |
| زمان تعویض روغن موتور TU5 | 5000 تا 6000 کیلومتر | ۳,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ |
منظور از شرایط رانندگی چیست؟
منظور از شرایط معمولی، رانندگی در مسیرهای شهری با سرعت متوسط، ترافیک کم و عدم رانندگی در مسافت‌های کوتاه مکرر است. همچنین وقتی از شرایط سخت حرف می‌زنیم، منظور رانندگی در ترافیک سنگین شهری، مسافت‌های کوتاه مکرر و رانندگی در جاده‌های خاکی یا کوهستانی است. علاوه‌بر این بکسل‌کردن، رانندگی با دور موتور بالا و گرمای شدید هم عمر روغن موتور را کاهش می‌دهند. به‌یاد داشته باشید که، شرایط رانندگی روی بهترین زمان تعویض روغن موتور تاثیرگذار هستند.
پیشنهاد مطالعه: زمان تعویض روغن موتور سیکلت
بهترین زمان تعویض روغن موتور ماشین صفر
وقتی خودروی صفر کیلومتر خود را تحویل می‌گیرید، روغن موتور اولیه معمولاً از نوع خاصی است که برای دوره آب‌بندی (Run-in) موتور طراحی شده است. این روغن به قطعات موتور کمک می‌کند تا به آرامی با یکدیگر سازگار شوند و زوائد فلزی ناشی از فرآیند تولید را جمع‌آوری می‌کند. اولین تعویض روغن موتور برای خودروهای صفر کیلومتر باید بین ۱,۰۰۰ تا ۳,۰۰۰ کیلومتر اول انجام شود.
با این کار مطمئن می‌شوید که موتور با روغن تمیز و مناسب، کارکرد خود را ادامه می‌دهد و از آلودگی‌های احتمالی دوره آب‌بندی پاک می‌شود. همیشه به توصیه‌های دفترچه راهنمای خودرو در مورد اولین تعویض روغن دقت کنید. ممکن است بسته به برند و مدل خودرو، این مسافت کمی متفاوت باشد. برای افزایش سلامت موتور، باید در انتخاب بهترین روغن موتور خودرو نهایت دقت و هوشمندی را به‌خرج دهید.
پیشنهاد مطالعه: بهترین زمان تعویض روغن موتور خودروهای خارجی
تعویض روغن موتور در چه شرایطی ضروری است؟
حتی اگر مسافت تعیین‌شده برای تعویض روغن را طی نکرده‌اید، در بعضی شرایط خاص، تعویض روغن موتور ضروری است. یکی از این شرایط، استشمام بوی روغن در داخل کابین است. این بو معمولا نشتی روغن از موتور را نشان می‌دهد و باید بلافاصله مورد بررسی قرار بگیرد.
مشاهده چراغ چک موتور (روشن) یا چراغ هشدار روغن روی صفحه کیلومترشمار هم می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در سیستم روغن‌کاری باشد. در این صورت، بررسی سطح و رنگ روغن ضروری است. به‌یاد داشته باشید که در صورت وجود هرگونه مشکل در سیستم روغن‌کاری، ابتدا روغن کهنه را با روغن تازه و باکیفیت جایگزین کنید.
به شنیدن صداهای غیرعادی و گوش‌خراش از موتور، به‌خصوص صداهایی که با افزایش دور موتور بیشتر می‌شوند، دقت کنید. این صداها می‌توانند نشانه عدم روانکاری کافی و نیاز به تعویض روغن باشند. در نهایت، افزایش محسوس مصرف سوخت هم می‌تواند به‌دلیل افزایش اصطکاک داخلی موتور ناشی از روغن کهنه و بی‌کیفیت باشد.
علاوه‌بر توجه به بهترین زمان تعویض روغن موتور، خرید لاستیک باکیفیت هم یکی از روش‌های مراقبت از خودرو است. بهترین کارایی، دوام و کیفیت را از لاستیک خارجی دریافت می‌کنید. با این حال اگر بودجه محدودی دارید، خرید لاستیک ایرانی باکیفیت و لاستیک چینی هم گزینه‌های مناسبی هستند.
چه عواملی زمان تعویض روغن موتور را تعیین می‌کند؟
درست مثل زمان خرید باتری خودرو، عوامل متعددی روی خرید و زمان تعویض روغن موتور هم تأثیرگذار هستند. بنابراین توجه به مسافت طی شده، همیشه معیار دقیقی نیست. نوع روغن موتور یکی از این عوامل است. به‌طور مثال روغن‌های سنتتیک معمولاً دوام بیشتری نسبت به روغن‌های معدنی دارند. شرایط رانندگی عامل مهم دیگری است که باید در نظر داشته باشید. عامل بعدی نوع خودرو است. موتورهای جدیدتر و پیشرفته‌تر ممکن است به روغنی با مشخصات خاص نیاز داشته باشند و زمان تعویض آن‌ها هم متفاوت باشد.
سن و سلامت موتور عامل دیگری برای تعیین زمان تویض روغن هستند. موتورهای قدیمی‌تر یا آن‌هایی که مشکلات جزئی دارند، ممکن است روغن بیشتری بسوزانند یا آلودگی بیشتری تولید کنند. در نهایت، کیفیت فیلتر روغن هم اهمیت دارد. یک فیلتر بی‌کیفیت نمی‌تواند به‌خوبی ذرات آلوده را از روغن جدا کند و عمر مفید روغن را کاهش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: دلیل سیاه شدن روغن موتور
توجه به بهترین زمان تعویض روغن موتور؛ روشی برای بهبود کارایی و دوام موتور
تعویض منظم روغن موتور، یکی از ساده‌ترین و در عین حال مؤثرترین راه‌ها برای حفظ سلامت و افزایش طول عمر موتور خودروی شما است. نادیده گرفتن این نکته ساده، می‌تواند هزینه‌های سنگینی را به‌همراه داشته باشد. باتوجه‌به نشانه‌هایی که در این مطلب راسا ویستا تجارت (اتوراسا) ذکر کردیم، از جمله رنگ و بوی روغن، صداهای موتور، چراغ‌های هشدار و همچنین مسافت طی‌شده، می‌توانید بهترین زمان تعویض روغن موتور را تشخیص دهید. همچنین برای تعیین این زمان، توجه به شرایط خودرو و سبک رانندگی را هم فراموش نکنید. اگر درباره تعویض و خرید روغن موتور سوالی دارید، حتما در بخش نظرات آن را مطرح کنید تا در اسرع وقت به آن‌ها پاسخ دهیم.
منابع: armorlubricants | aljoc | rac.co
سوالات متداول
من ساره الهی فوق لیسانس و تولیدکننده محتوای تخصصي با بيشتر از 6 سال سابقه. متخصص در حوزه خودرو و صنعت و نگارش انواع محتوای تخصصی و عمومی. هدف من ارائه اطلاعات دقیق، کاربردی و به‌روز به شماست تا در زمينه خودرو، قطعات و لوازم جانبي ان به شما كمك كند و منجر به انتخابهاي هوشمندانه‌تري شود.
