احتمالا برای شما هم پیش آمده که بعد از بازکردن در محفظه موتور، متوجه شوید روغنی که تازه تعویض کرده‌اید، سیاه شده است. شاید در نگاه اول این موضوع نگران‌کننده به‌نظر برسد. حتی ممکن است تصور کنید مشکلی جدی برای موتور خودرو پیش آمده است. اما خوشبختانه سیاه شدن روغن موتور همیشه به‌معنای خرابی نیست و در بسیاری از موارد این تغییر رنگ نشانه عملکرد صحیح روغن در جمع‌آوری ذرات دوده و آلودگی‌هاست.
با این حال، گاهی اوقات ممکن است سیاه‌شدن سریع روغن هشداری جدی درباره سلامت موتور باشد. در این مطلب از وبلاگ اتوراسا، می‌خواهیم دلایل اصلی سیاه‌شدن روغن موتور و نکاتی برای تشخیص حالت طبیعی از غیرطبیعی آن را بررسی کنیم. اگر به سلامت خودروتان اهمیت می‌دهید و می‌خواهید در این باره اطلاعات بیشتری کسب کنید، حتما تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
علت قهوه ای شدن روغن موتور
تغییر رنگ روغن موتور، به‌خصوص روغنی که تازه تعویض شده و هنوز از تاریخ مصرف آن زمان زیادی باقی مانده است، مسئله‌ای نیست که به‌سادگی از آن عبور کنید. سیاه شدن روغن موتور، رنگ کرم، قهوه‌ای یا نارنجی آن هرکدام می‌توانند، نشانه‌ای از وجود مشکلاتی باشند که بهتر است آن‌ها را خوب بشناسید. رنگ قهوه‌ای و غلظت کم روغن موتور معمولا نشانه ورود آب به محفظه روغن است. قاطی‌شدن آب و روغن، به‌دلایل مختلفی از جمله شکستگی واشرها، رانندگی در جاده‌های بارانی و خیس، آسیب‌دیدن دیواره‌های سیلندر و آسیب میل‌لنگ اتفاق می‌افتد.
بیشتر بخوانید: بهترین مارک های روغن موتور خارجی
از طرفی روغن تازه و تمیز رنگی شفاف و متمایل به کهربایی دارد. معمولا این رنگ با گذشت زمان و جذب آلاینده‌ها تیره میشود. بنابراین اگر روغن کهربایی تیره، اما شفاف است، هنوز برای استفاده، روغن مناسبی محسوب میشود. روغن قهوه‌ای تیره رسوبات زیادی دارد و به‌دلیل کیفیت پایین، باید در اولین فرصت تعویض شود.
اگر روغن موتور خودرو شما سیاه شده و بافت آن غلیظ و چسبناک است یا ذرات کثیف و آلاینده در آن وجود دارد، حتما باید به یک تعمیرکار ماهر مراجعه کنید. کثیفی فیلتر، کثیفی روغن، خرابی موتور و قطعات آن از دلایل این رنگ سیاه هستند. درنهایت روغن سفید یا شیری رنگ با بافت کف‌آلود، نشانه‌ای از خرابی واشر سرسیلندر است. در این مورد هم لازم است، برای چک‌آپ به تعمیرگاه معتبر مراجعه کنید.
دلایل سیاه شدن روغن موتور
روغن موتور یک کالای پرمصرف برای خودرو است و باید در زمان مناسب تعویض شود. بنابراین سیاه‌شدن این روغن پس از مدتی رانندگی کاملا طبیعی است. اما سیاه‌شدن زودهنگام روغن می‌تواند نشانه مشکلات جدی در خودرو و سیستم موتور باشد. مهم‌ترین دلایل سیاهی زودهنگام روغن موتور عبارت‌اند از:
پاک‌کنندگی روغن
روغن‌ها به‌ویژه روغن‌های باکیفیت، شوینده‌های مخصوصی دارند که باعث جذب آلودگی، ذرات گردوغبار و رسوبات قطعات موتور می‌شوند و به‌مرور روغن را تیره می‌کنند.
بیشتر بخوانید: تست باتری ماشین
احتراق نامناسب
سوختن سوخت در موتور خودرو با تولید دود همراه است که از طریق پیستون‌ها وارد روغن میشود. احتراق نامناسب، دود بیشتری تولید و روغن را سریع‌تر سیاه می‌کند.
کارکرد خودرو
کارکرد موتور پس از مسافتی به‌طور طبیعی روغن را سیاه می‌کند. با این‌حال کارکرد بیشتر موتور و شرایطی مانند رانندگی طولانی در ترافیک، روغن را سریع‌تر از زمان تعیین‌شده سیاه می‌کنند.
بنزین بی‌کیفیت
همان‌طور که خرید تایر بی‌کیفیت خسارات بسیاری را به‌همراه دارد، کیفیت پایین بنزین هم باعث مشکلاتی در سیستم موتور و سوخت میشود. بنزین بی‌کیفیت در زمان احتراق، آلودگی بیشتری تولید می‌کند و در این شرایط، روغن سریع‌تر سیاه میشود.
بیشتر بخوانید: گل لاستیک چه اهمیتی دارد؟
خرابی موتور و قطعات آن
وجود خرابی در سیستم موتور مانند خرابی پیستون، سیلندر، واشر سرسیلندر، رینگ‌ها، خرابی فیلتر و… باعث میشود که روغن سریع‌تر سیاه شود. به‌همین دلیل عمر روغن موتور در خودروهای فرسوده کمتر است.
استفاده از روغن موتور بی‌کیفیت
روغن موتور بی‌کیفیت و غیر استاندارد عموما خیلی زود سیاه میشود و کارایی و خواص روان‌کنندگی خود را از دست می‌دهد. به‌همین دلیل متخصصان خودرو توصیه می‌کنند، هرگز از روغن‌های بی‌کیفیت و غیراستاندارد استفاده نکنید.
فیلتر روغن نامناسب
فیلترهای بی‌کیفیت، قدیمی و فرسوده که به‌موقع تعویض نمی‌شوند، کارایی خود را در تصفیه روغن از دست می‌دهد. این فیلترها معمولا آلودگی‌های موجود در منافذ خود را هم به روغن منتقل می‌کنند و باعث می‌شوند روغن خیلی زود سیاه شود.
بالارفتن غیرطبیعی دمای موتور
بالارفتن بیش از حد دمای موتور (به‌دلایلی مانند خرابی سیستم خنک‌کننده موتور) هم از دلایل سیاه‌شدن روغن خودرو است. دمای بالا موجب میشود که تجزیه حرارتی و اکسیداسیون روغن در زمان کوتاه‌تری انجام و روغن سریع‌تر سیاه شود. این روغن کارایی لازم را ندارد و باید تعویض شود.
بیشتر بخوانید: علت بخار شدن روغن دور موتور
خرابی سیستم تخلیه دود
اگر سیستم تخلیه دود موتور درست کار نکند، باعث برگشت آلاینده‌ها به محفظه روغن میشود. آسیب سیستم تخلیه دود روغن موتور را سریع‌تر از حد معمول سیاه و کثیف می‌کند و کارایی آن را کاهش می‌دهد.
علاوه‌بر این موارد، شرایطی که در آن رانندگی می‌کنید (به‌طور مثال رانندگی طولانی در آب‌و‌هوای آلوده یا جاده‌های خاکی خارج شهری) هم روی افزایش غلظت روغن و سیاه‌شدن سریع‌تر آن تاثیرگذار هستند. بنابراین اگر در این شرایط رانندگی می‌کنید، لازم است زمان تعویض روغن موتور و فیلتر خودرو را کوتاه کنید.
علاوه‌بر خرید روغن، فیلتر مناسب و تعویض به‌موقع اقلام مصرفی خودرو، خرید لاستیک باکیفیت هم کارایی خودرو را بهبود می‌دهد.اگر محدودیت بودجه ندارید، خرید انواع لاستیک خارجی به‌دلیل استانداردهای بالا، کیفیت، دوام و کارایی بهینه بهترین انتخاب هستند. اما اگر دنبال لاستیک خارجی اقتصادی هستید، می‌توانید به خرید انواع لاستیک چینی مثل لاستیک داینامو فکر کنید.
سیاه شدن روغن موتور | چه زمانی باید نگران باشید؟
آیا هر زمانی که روغن موتور سیاه میشود، باید نگران باشیم؟ خیر. سیاه‌شدن و تغییر شکل روغن بعد از هر 1000 تا 2000 کیلومتر رانندگی کاملا طبیعی است. با این حال اگر بلافاصله پس از تعویض روغن یا پس از طی مسافت کوتاهی متوجه سیاه‌شدن روغن شدید، باید سلامت موتور را بررسی کنید. اما در این شرایط از کجا باید بفهمید که مشکل جدی است؟ برای تشخیص بهتر باید سطح روغن موتور و دود اگزوز را هم بررسی کنید:
بیشتر بخوانید: بهترین نوع روغن موتور خودرو
- رنگ سیاه اما شفاف روغن موتور معمولا طبیعی است؛ اما بافت دانه‌دانه، گل‌آلود یا غلیظ و تیره روغن یک هشدار جدی محسوب میشود.
- آبی‌بودن دود اگزوز، نشانه سوختن روغن در محفظه احتراق است.
- رنگ سفید دود اگزوز، خرابی واشر سرسیلندر و ورود آب به موتور را نشان می‌دهد.
- دود سیاه اگزوز نشان‌دهده احتراق نامناسب است و مصرف سوخت را افزایش می‌دهد.
- شنیدن صدایی شبیه تق‌تق، معمولا به‌دلیل مشکلاتی در سوپاپ‌ها، یاتاقان و گردش نامناسب روغن رخ می‌دهد.
- روشن‌شدن چراغ چک خودرو، نشانه فرارسیدن زمان تعویض روغن و فیلتر خودرو است.
بیشتر بخوانید: علائم خرابی والف لاستیک
تغییر رنگ روغن موتور؛ سرنخی برای تعمیر به‌موقع خودرو!
سیاه‌شدن روغن موتور پس از طی‌کردن مسافت مشخصی ( بیشتر از 1000 کیلومتر) کاملا طبیعی و نشانه کهنه‌شدن روغن است. با این حال تغییر رنگ روغنی که تازه تعویض شده و هنوز زمان زیادی از عمر مفید آن باقی مانده، نشانه‌ای است که باید جدی بگیرید. با تعویض به‌موقع روغن، استفاده از روغن باکیفیت و استاندارد و توجه به علائم هشداردهنده‌ای که در این مقاله بررسی شد، می‌توانید از سلامت موتور خودروتان مطمئن شوید و برای مدت طولانی‌تری از سواری راحت و ایمن لذت ببرید. به‌یاد داشته باشید که آگاهی از علائم خرابی، بهترین ابزار برای حفظ سلامت خودرو و جلوگیری از هزینه‌های سنگین تعمیرات است.
منبع: india.gulfoilltd | rejalco
سوالات متداول
من ساره الهی فوق لیسانس و تولیدکننده محتوای تخصصي با بيشتر از 6 سال سابقه. متخصص در حوزه خودرو و صنعت و نگارش انواع محتوای تخصصی و عمومی. هدف من ارائه اطلاعات دقیق، کاربردی و به‌روز به شماست تا در زمينه خودرو، قطعات و لوازم جانبي ان به شما كمك كند و منجر به انتخابهاي هوشمندانه‌تري شود.
