هر خودرو از یک چارچوب اصلی و اسکلتبندی تشکیل شده است که تمام قطعات روی آن سوار میشود. به این چارچوب شاسی میگویند. شاسی، قلب پنهان هر خودروست؛ پبخشی که دیده نمیشود، اما نقشی حیاتی در ایمنی و عملکرد آن ایفا میکند. اهمیت شاسی ماشین بهحدی است که بسیاری آن را با استخوانبندی بدن انسان مقایسه میکنند. شاسی خودروها با توجه به نوع کاربری، انواع مختلفی دارند. اما قبل از آشنایی با آنها، ابتدا باید بدانیم شاسی ماشین چیست و چه کاربردی دارد؟ در این مطلب بلاگ اتوراسا، ابتدا میخواهیم بررسی کنیم که شاسی ماشین چیست و چه وظایفی بر عهده دارد و سپس شما را با انواع شاسی خودرو و ویژگیهای هر کدام آشنا خواهیم کرد. اگر میخواهید اطلاعات کامل و کاربردی درباره شاسی خودرو بهدست آورید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
شاسی خودرو چگونه کار میکند؟
شاسی خودرو مانند یک ستون فقرات منسجم عمل میکند. این بخش، علاوه بر تابآوری سنگینی خودرو، تنشهای وارده از جاده و نیروهایی را که بعد از ترمزگیری و عبور از ناهمواریها به خودرو وارد میشود، جذب میکند. شاسی همچنین نقشی کلیدی در تعادل و فرمانپذیری دارد و از انحراف خودرو در پیچها و سرعت بالا جلوگیری میکند.
بیشتر بخوانید: نشتی و صدا در جعبه فرمان
شاسی ماشین چه نقشی در ایمنی دارد؟
در خودرو استانداردهای ایمنی مختلفی در نظر گرفته شده است که بسیاری از آنها به طراحی و ساخت شاسی مرتبط هستند. تاثیر شاسی بر ایمنی خودرو غیر قابل انکار است؛ به همین خاطر طراحی آن باید به گونهای باشد تا در تصادفات شدید، ضربات را جذب کرده و از تغییر شکل قسمتهای مهم و آسیب به سرنشینان جلوگیری کند. شاسی طوری ساخته میشود که بعد از جذب ارتعاشات و تکانههای خودرو در جاده، صدا و لرزش در کمترین حالت ممکن به کابین و سرنشینان منتقل شود.
شاسی خودرو از چه موادی ساخته میشود؟
شاسی ماشین، از فلزات یا فولادهای آلیاژی محکم ساخته میشود تا بتواند وزن تمام قطعات اصلی مانند موتور، سیستم انتقال قدرت، سیستم تعلیق، فرمان و اتاقک کابین را تحمل کند. همچنین، در ساختار شاسی خودروهای اسپرت و لوکس که وزن کم و هندلینگ اهمیت بالایی دارد، از فیبر کربن برای ساخت شاسی استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: شاسی خودرو سواری
شماره شاسی خودرو را چطور پیدا کنیم؟
شماره شاسی خودرو یک کد ۱۷ رقمی و منحصربهفرد است؛ به این معنی که برای هر خودرو یا وسیله نقلیه بهصورت اختصاصی تعیین میشود. این شماره در اصطلاح بینالمللی به کد (VIN) معروف است. کد VIN بهصورت رمزگذاری شده، تمام اطلاعات خودرو را در خود جای داده است و مانند اثر انگشت یا شناسنامه عمل میکند. به طور معمول شماره VIN در یکی از این سه نقطه خودرو قرار گرفته است:
- پایین شیشه جلوی راننده
- پشت محفظه موتور
- قسمت داخلی گلگیر راننده
بیشتر بخوانید: کاربرد دیاق ماشین
انواع شاسی ماشین
به لحاظ ساختاری، شاسی خودرو در مدلها و طرحهای متنوعی ساخته میشود. شاسیها بنا به عملکرد خودرو، وزن و ایمنی به چند دسته اصلی نردبانی، یکپارچه، ستون فقراتی، مستقل و فریم فضایی آلومینیومی طبقهبندی میشوند. در ادامه، درباره این شاسیها اطلاعات بیشتری ارائه کردهایم:
- شاسی نردبانی: از قدیمیترین شاسیهای طراحی شده برای خودرو است که ساختاری نردبانی دارد و در یک چارچوب کلی از موتور و سایر اجزای خودرو نگهداری میکند.
- شاسی یکپارچه: طراحی این نوع شاسی به صورت یکپارچه است و اجزای مختلف خودرو را مانند یک قفس دربر گرفته است. به این شاسیها مونوکوک هم گفته میشود.
- شاسی ستون فقراتی: این شاسی شکلی شبیه به اسکلت دارد و به شاسی تکی هم معروف است. این شاسی از یک لوله استوانهای با مقطع مستطیلی ساخته شده است.
- شاسی مستقل: جنس این شاسیها از لولههای فلزی است که طبق یک فرم هندسی خاص ساخته شدهاند. به این شاسی، فریم فضایی لولهای هم میگویند.
بیشتر بخوانید: شاسی مستقل چیست؟
شاسی خودروهای شاسی بلند (SUV)
برای بسیاری این سوال پیش وجود دارد که ویژگی شاسی خودروهای اسیووی که در بازار به شاسی بلند معروف هستند، چیست؟ اسیوویها شاسیهایی از نوع یکپارچه یا مونوکوک دارند. در این خودروها بدنه و شاسی در هم ادغام شده تا با وزن کمتر، سواری نرمتر و راحتتری داشته باشید.
بیشتر بخوانید: بهترین ماشین آفرود
شاسی خودروهای شاسی بلند بهنسبت سدانها فاصله بیشتری از سطح زمین دارند و مجهز به سیستمهای چهارچرخ محرک هستند. لاستیک در رانندگی نرم خودروهای شاسی بلند تاثیر بهسزایی دارد. برندهای داخلی معتبر، مانند بارز به دلیل کیفیت بالای آنها، مشتریان زیادی دارند. برای خرید لاستیک بارز میتوانید از طریق فروشگاههای اینترنتی هم اقدام کنید.
بیشتر بخوانید: شاسی نردبانی چیست
تفاوت شاسی خودروهای آفرودی و معمولی
خودروهای آفرودی (مانند تویوتا لندکروز، جیپ رانگلر) برای رانندگی در شرایط خاص طراحی شدهاند. شاسی این خودروها برای مقاومت در مقابل ضربات شدید، بکسلکردن بارهای سنگین و حرکت در مسیرهای غیرهموار ساخته شدهاند. در این جدول به مهمترین تفاوت شاسی خودروهای آفرودی و معمولی اشاره کردهایم:
| ویژگی | خودروهای معمولی | خودروهای آفرودی |
| نوع | یکپارچه | مستقل |
| هدف | سرعت، مصرف سوخت و هندلینگ بهتر در مسیرهای آسفالت | استحکام، تحمل پیچش و دوام در جادههای ناهموار |
| جذب ضربه | جذب و توزیع انرژی در تصادفات جادهای | مقاومت بالا برای تحمل ضربات عمودی و جانبی شدید |
| وزن | وزن کمتر و سواری نرمترضعف در برابر تنشهای شدید آفرود | وزن بیشتر و سواری خشکترتحمل بالای بار و فشارهای مکانیکی |
| تعمیر | نیاز به صافکاری تخصصی و پیچیده و تجهیزات شاسیکشی دارد | در صورت آسیب دیدن آسانتر ترمیم یا تعویض میشود |
بیشتر بخوانید: علت روشن شدن چراغ چک
نشانههای خرابی شاسی خودرو چیست؟
یکی از نقاط حساس ماشین که در بسیاری از تصادفات، آسیب میبینید شاسی است. باتوجهبه نقش شاسی در حفظ اجزای مختلف ماشین و تاثیر آن روی عملکرد سیستمهای تعلیق، ترمز و فرمان، سالمبودن آن اهمیت بالایی دارد. معیوببودن یا ضربدیدن شاسی ماشین، ایمنی خودرو را بهشدت کاهش میدهد و جان سرنشینان را بهخطر میاندازد.
یکی از مهمترین علائم خرابی شاسی، ساییدگی لاستیکهاست. اگر لاستیک بهطور غیر معمولی دچار سایش در کنارهها شود، بهطور حتما شاسی خودرو دچار مشکل شده است. البته در این مورد لاستیکهای استاندارد خارجی دیرتر دچار فرسایش میشوند. برای خرید لاستیک خارجی مرغوب باید به فروشگاههای معتبر مراجعه کنید. دیگر نشانههای خرابی شاسی عبارتند از:
- انحراف فرمان
- شنیدن صدا در جلوبندی
- نامتعادل بودن خودرو
- پوسیدگی شاسی خودرو
- ریختگی رنگ شاسی
بیشتر بخوانید: شاسی یکپارچه چیست؟
بیشتر بخوانید: بلبرینگ ماشین کجاست؟
آیا شاسی خودرو قابل تعمیر است؟
یکی از مهمترین مواردی که روی قیمت ماشین تاثیر مستقیم دارد، وضعیت سلامت شاسی است. شاسی ضربهدیده یا پوسیده، عموما بهخاطر تصادف یا استهلاک بالا رخ میدهد و قیمت خودرو را کاهش میدهد. شاسی خودرو بعد از تغییر شکل و ضربهخوردن در تصادفات شدید باید تعمیر شود و به حالت اولیه برگردد. تعمیر شاسی ماشین و شاسیکشی بهطور معمول در تعمیرگاههای تخصصی انجام میشود. این تعمیرات به دو صورت مکانیکی یا دیجیتال انجام میشود.
شاسی تقویتی خودرو چیست؟
برای تقویت شاسی خودروهای خاص مثل خودروهای سنگین یا خودروهای مسابقات سرعت و یا تقویت شاسی خودروهای آسیبدیده، از قطعاتی استفاده میکنند که سبب افزایش مقاومت و استحکام شاسی میشوند.
باتوجهبه محبوبیت خودروهای چینی در بازار داخلی برای بسیاری این سوال مطرح است که شاسی خودرو چینی هم نیاز به تقویت دارد؟ در پاسخ باید گفت اغلب خودروهای وارداتی چینی از کیفیت قابل قبولی برخوردار هستند و تشخیص تقویت شاسی خودروهای چینی ضعیفتر به نظر کارشناسی بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: واتر پمپ خودرو چه زمانی باید تعویض شود؟
تعویض شاسی خودرو
در برخی موارد میزان صدمات شاسی خودرو بسیار بالاست؛ بهحدی که حتی با وجود تعمیرکردن، شاسی نمیتواند مثل قبل، ایمنی خودرو و سرنشینان را حفظ کند. در این موارد باید شاسی خودرو را تعویض کنید. ایمنی خودرو در تعویض شاسی بیشتر تامین میشود و اجزای خودرو مانند لاستیک طول عمر بیشتری خواهند داشت. هر چند در هر صورت استفاده از لاستیکهای استاندارد (خارجی یا داخلی) برای خودرو الزامی است. در این موارد خرید لاستیک دولتی با قیمت مناسب مقرونبهصرفه خواهد بود.
بیشتر بخوانید: کارایی دسته موتور ماشین
بهترین نوع شاسی برای خودرو کدام است؟
با وجود شاسیهای متنوع معرفی شده در این مقاله، باید بگوییم که بهترین نوع شاسی خودرو بستگی به کاربری آن دارد. توجه به سالمبودن شاسی ماشین بهخصوص بعد از تصادفات اهمیت زیادی دارد؛ چون خرابی آن سلامت سرنشینان را بهخطر میاندازد. بهنظر شما برای بررسی شاسی خودرو میتوان فقط به بازرسی چشمی اکتفا کرد؟ لطفا تجربیات و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید. در صورت نیاز به خرید لاستیک یا دریافت مشاوره در این زمینه، میتوانید به سایت و فروشگاه اتوراسا مراجعه کنید.
سوالات متداول
