رادیاتور ماشین بهعنوان یکی از حیاتیترین اجزای خودروی شما وظیفه دارد تا گرمای اضافه تولیدشده توسط موتور را دفع کند. موتورهای احتراق داخلی موقع روشنبودن خودرو، گرمای زیادی تولید میکنند که در صورت کنترلنشدن، آسیب جدی به قطعات داخلی وارد میکنند و در برخی موارد باعث ذوبشدن آنها میشوند.
اگر برای شما هم این سوال وجود دارد که رادیاتور ماشین چگونه کار میکند و نقش آن در خودرو چیست، این مطلب از بلاگ اتوراسا را حتما بخوانید. در ادامه، میخواهیم اطلاعاتی ضروری و کاربردی درباره رادیاتور ماشین به شما ارائه کنیم. اگر میخواهید دانش فنیتان را درباره قطعات مختلف خودرو بالا ببرید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
رادیاتور ماشین چیست و چگونه کار میکند؟
رادیاتور قطعهای است که از یکسری لولههای نازک و پرههای فلزی تشکیل شده است که وظیفه انتقال حرارت را بر عهده دارند. مایع خنککننده (ترکیبی از آب و ضدیخ) در یک مدار بسته شامل پمپ آب، ترموستات و رادیاتور در اطراف موتور گردش میکند. هنگام کار موتور، این مایع گرمای تولیدشده در بلوک سیلندر و سرسیلندر را جذب میکند.
وقتی دمای موتور بالا میرود، ترموستات باز میشود و پمپ آب، مایع داغ را به سمت رادیاتور میفرستد. در آنجا گرما از طریق پرههای فلزی رادیاتور به جریان هوایی که از جلو خودرو یا توسط فن ایجاد شده، منتقل میشود. در نهایت، مایع خنکشده دوباره به موتور برمیگردد تا چرخه خنکسازی ادامه پیدا کند.
بیشتر بخوانید: دسته ماشین چه کاربردی دارد؟
ساختار و اجزای رادیاتور ماشین
بهمنظور درک درست از عملکرد رادیاتور، باید اجزای رادیاتور ماشین را بشناسید. عکس رادیاتور ماشین بیانگر آن است که این قطعه دارای سه بخش اصلی هسته، مخازن و در رادیاتور و فنهاست. در ادامه درباره این قطعات اطلاعات بیشتری ارائه خواهیم کرد:
- هسته رادیاتور: هسته که بخش اصلی رادیاتور است و از اجزایی مثل لوله نازک و پره تشکیل میشود، وظیفه تبادل حرارت را بر عهده دارد.
- مخازن: مخازن ورودی و خروجی در دو طرف هسته قرار دارند و وظیفه آنها توزیع مایع خنککننده بین هسته و شیلنگها است.
- در رادیاتور و فنها: این قطعه، وظیفه تنظیم فشار سیستم را بهعهده دارد. فنها که بهطور معمول الکتریکی هستند، با مکش یا دمش هوا، بهخصوص در سرعتهای پایین یا ترافیک نقش مهمی در خنکسازی ایفا میکنند.
رادیاتور ماشین کجاست؟
بهطور معمول در جلوی خودرو پشت جلو پنجره قرار دارد تا توان دریافت حداکثر جریان هوا را داشته باشد.
انواع رادیاتور ماشین و تکنولوژی ساخت
رادیاتورهای قدیمی از برنج یا مس ساخته میشدند، اما امروزه متداولترین انواع رادیاتور ماشین در خودروهای داخلی و خارجی از جنس پلاستیک و آلومینیوم است. رادیاتورهای آلومینیومی باتوجهبه وزن سبکتر و قیمت پایینتر و مقاومبودن در برابر خوردگی، در صنعت خودروسازی مدرن بسیار محبوب شدهاند. این رادیاتها بهلطف طراحی جدیدشان مانند رادیاتورهای جریان متقابل بهجای جریان روبهپایین، به بهبود کارایی کمک کردهاند.
بیشتر بخوانید: رادیاتور آلومینیومی بهتر است یا مسی؟
تحول مایعات خنککننده | فراتر از آب و ضد یخ
یکی از نوآوریها در زمینه رادیاتور ماشین، استفاده از نانوسیالهاست. نانوسیال، مایعاتی حاوی نانوذرات است که بهطور چشمگیری هدایت حرارتی را به عهده دارند. بهرهمندی از این تکنولوژی موجب شده است شاهد تولید رادیاتور با عملکرد بهتر برای مصرف سوخت کمتر باشیم. چون هر چه خنکسازی سریعتر اتفاق بیفتد، فشار کمتری به موتور و پمپ آب وارد میشود.
تو رادیاتور ماشین چی بریزیم؟ در حالت کلی میتوانید ترکیبی از آب مقطر و مایع ضدیخ/ ضدجوش استاندارد و باکیفیت استفاده کنید تا هم از یخزدن در زمستان جلوگیری شود و هم خودروتان از خاصیت ضدجوش، ضدزنگ و ضدخوردگی هم بهرهمند شود. اگر میپرسید که «چه ابی برای رادیاتور ماشین خوب است؟» در پاسخ باید به آب مقطر اشاره کنیم. این مایع، از رسوب مواد معدنی در هسته رادیاتور جلوگیری میکند.
همچنین، شاید دوست داشته باشید بدانید که اب رادیاتور ماشین تا کجا باید باشد؟ سطح مایع خنککننده در مخزن انبساط بایستی بین علائم مینیمم و ماکزیمم باشد. در آخر، اگر دوست دارید بدانید که «آب رادیاتور ماشین کی عوض کنیم؟» باید بگوییم که طبق دفترچه راهنمای خودرو، بهترین زمان تعویض این مایع، هر 2 سال یکبار است. البته عواملی مثل کارکرد خودرو، موقعیت جغرافیایی، میزان گرم یا سرد بودن هوا و… را هم نباید نادیده بگیرید.
بیشتر بخوانید: نگهداری رادیاتور در زمستان
مشکلات رایج و نگهداری رادیاتور
نشانههایی وجود دارد که بیانگر خرابی رادیاتور هستند. افزایش دمای موتور (جوشآوردن، نشت مایع خنککننده (معمولا رنگ سبز، نارنجی یا صورتی) و نیاز مداوم به اضافهکردن آب از علائم خراب شدن رادیاتور خودرو است.
علت گرم شدن بیش از حد موتور و رادیاتور ممکن است ناشی از کمبود مایع خنککننده، خرابی ترموستات، فن یا گرفتگی لولههای رادیاتور باشد. در پاسخ به سوال علائم جوش آوردن موتور به رادیاتور مربوط است؟، باید بگوییم که بله؛ چون غالبا جوشآوردن نشانه ناتوانی رادیاتور یا سیستم خنککننده در دفع گرمای موتور است.
بیشتر بخوانید: سنسور دور موتور چیست؟
از دیگر مشکلات رادیاتور ماشین باید به سردبودن نیمه از این قطعه اشاره کنیم. این مشکل، بهدلیل گرفتگی و رسوب در بخشی از هسته رادیاتور که مانع از گردش صحیح مایع میشود، رخ میدهد.
تعمیر و نگهداری رادیاتور ماشین
آیا رادیاتور ماشین قابل تعمیر است؟ اگر با سوراخهای کوچک مواجه باشید، بله قابل تعمیر است. حال این سوال وجود دارد که چگونه سوراخ رادیاتور ماشین را بگیریم؟ توصیه میکنیم برای نشتیهای جزئی از مواد درزگیر کمک بگیرید اما اگر سوراخها بزرگ هستند، به لحیمکاری تخصصی نیاز دارید.
نشتی رادیاتور خودرو و روشهای رفع آن دغدغهای رایج است. برای اینکه از عملکرد صحیح و بدون نشتی رادیاتور مطمئن شوید، فشار سیستم را تست کنید. نحوه تست فشار رادیاتور ماشین با استفاده از دستگاههای مخصوص انجام میشود تا نشتیهای هر چند کوچک و مشکلات در رادیاتور مشخص شوند.
اگر تعمیرات، پاسخگو نبود و نیاز به تعویض رادیاتور در خودروهای داخلی پیدا کردید توصیه میکنیم حتما به کیفیت توجه ویژهای داشته باشید. برای اطمینان از خنککنندگی بهینه، حتما از بهترین برند رادیاتور برای خودروهای ایرانی که دارای استاندارد کیفی بالا و گارانتی معتبر هستند، استفاده کنید.
چطور رادیاتور ماشین را تمیز کنیم؟
مواد شوینده مخصوصی وجود دارد که به کمک آنها میتوانید رسوبات را پاک کنید و روغنهای موجود در هسته و زنگزدگیها را از بین ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، میتوانید مطلب چگونه رادیاتور ماشین را تمیز کنیم را در بلاگ اتوراسا خوانید.
نگاهی به آینده رادیاتور در عصر خودروهای برقی
باتوجهبه افزایش استفاده از خودروهای هیبریدی و الکتریکی نقش رادیاتورها در حال تغییر است. سیستمهای خنککننده در خودروهای برقی بهجای موتور، روی باتریهای لیتیوم یونی و قطعات الکترونیکی حساس متمرکز هستند. این سیستمها بهدلیل نیاز به کنترل دمای بسیار دقیق، پیچیدهتر و هوشمندتر هستند و از پمپها و شیرهای الکترونیکی کنترلشده استفاده میکنند.
رادیاتور همچنان بهعنوان مبدل حرارتی اصلی باقی میماند، اما طراحی آن برای یکپارچهسازی با سیستم مدیریت حرارتی باتری بهینهسازی شده است. در کنار تمامی موارد نگهداشت مربوط به خودرو، از لاستیکها غافل نشوید. اگر قصد خرید لاستیک خودرو دارید میتوانید سراغ تایرهای باکیفیت چینی مانند لاستیک داینامو بروید یا پس از استعلام قیمت لاستیک دولتی، برای خرید گزینه مورد نظرتان اقدام کنید.
بیشتر بخوانید: کاربرد کلاچ ماشین
رادیاتور ماشین | ضامن سلامت موتور خودرو
رادیاتور ماشین بیش از آنکه یک قطعه ساده باشد، قلب سیستم خنککننده خودرو است که موتور را در دمای بهینه حفظ میکند. تحولات مدرن، این قطعه را از مس و برنج سنتی به آلیاژهای سبک آلومینیومی و خنککنندههای پیشرفته مبتنی بر نانوسیالها سوق داده است تا رادیاتور با عملکرد بهتری برای مصرف سوخت کمتر داشته باشد. در این مطلب، با شما درباره این قطعه حساس و مهم صحبت کردیم و سعی کردیم اطلاعاتی کاربردی برای نگهداری، سازوکار، تعمیر و تعویض آن در اختیارتان قرار دهیم.
برای افزایش طول عمر موتور خودروتان، همین امروز سطح و کیفیت مایع خنککننده را بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه نشتی، با یک متخصص مشورت کنید تا از جوشآوردن و آسیبهای پرهزینه جلوگیری کنید. اگر در سرویس دورهای خودرو متوجه شدید که باید تایرها تعویض شوند، برای بررسی قیمت لاستیک چینی و قیمت لاستیک بارز حتما به فروشگاه راسا ویستا تجارت (اتوراسا) مراجعه کنید.
سوالات متداول
منبع: ijeter.everscience.org ، lucintel.com ، nargroup.com
