تمیز کردن موتور ماشین اگرچه در نگاه اول نظافتی ساده بهنظر میرسد، در واقعیت عملیات فنی دقیقی برای احیای تنفس خودرو است. لایههای جرم، روغن سوخته و گرد و خاکی که طی سالها روی قطعات مینشینند، فراتر از ظاهری ناخوشایند عمل میکنند. آنها مثل یک عایق حرارتی ضخیم، مانع خنککاری صحیح پیشرانه میشوند.
در این مطلب از بلاگ اتوراسا، روشهایی را برای تمیزکردن موتور ماشین بررسی میکنیم که هم اصولی هستند و هم به سیستمهای حساس الکترونیکی آسیبی نمیرسانند. اگر میخواهید جان تازهای به موتور خودروتان ببخشید، حتما تا انتهای این مطلب بلاگ اتوراسا با ما همراه باشید.
چرا مکانیکهای خبره روی نظافت موتور اصرار دارند؟
وقتی کاپوت را بالا میزنید، تمیزی قطعات به شما میگوید که وضعیت سلامت ماشین چگونه است. لایههای ضخیم چربی باعث میشوند حرارت در بلوک سیلندر حبس شود. این حبس گرما، قاتل واشرها و سیمکشیهاست. برای مثال، وقتی درباره عملکرد موتور تیو 5 صحبت میکنیم که بهطور طبیعی موتوری با دمای کاری بالاست، وجود جرم روی بدنه میتواند سیستم خنککاری را مختل کند و استهلاک را بالا ببرد.
علاوهبر بحث حرارت، تمیزی موتور روی سیستم برقرسانی هم اثرگذار است. کثیفی و رطوبت انباشتهشده اطراف کویلها، میتواند باعث برقدزدی و اختلال در عملکرد موتور تیو 3 شود که سیستم جرقهزنی حساسی دارد. پس نظافت فقط برای زیبایی نیست؛ برای درستکارکردن ماشین است.
مراحل قبل از تمیز کردن موتور ماشین
فرایند تمیزکاری موتور ماشین باید بادقت و حساسیت بالایی انجام شود تا به موتور آسیبی نرسد. بنابراین، پیش از شروع این روند، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
آمادهسازی | بازرسی فنی و ایمنی قبل از شستوشو
قبل از اینکه سراغ آب و مواد شوینده بروید، باید مطمئن شوید موتور کاملاً خنک است. قانون اول این است: آب سرد روی موتور داغ یعنی ترکخوردن سیلندر. پس ماشین را خاموش کنید و کاپوت را بالا بزنید تا خنک شود.
در این فاصلهای که منتظرید دمای موتور پایین بیاید، فرصت طلایی است تا سایر سیالات و قطعات حیاتی را چک کنید. مثلاً گیج روغن را بکشید؛ اگر سطح آن کم شده یا کیفیتش را از دست داده است، به فکر تهیه بهترین روغن موتور باشید، چون تمیزی بیرون موتور بدون سلامت داخل آن فایدهای ندارد.

همچنین نگاهی به وضعیت آج لاستیکها بیندازید. اگر لاستیکها صاف شدهاند، ایمنی شما در خطر است. در این شرایط، بررسی نحوه خرید لاستیک دولتی میتواند گزینهای اقتصادی برای نوسازی سیستم چرخهای ماشینتان باشد.
ایمنسازی قطعات الکترونیکی حساس
حالا که موتور خنک شد، باید قسمتهای حساس را قرنطینه کنید. کامپیوتر خودرو (ایسییو)، جعبه فیوز، دینام و ورودی هوا را با پلاستیک ضخیم و چسب برق بپوشانید. نفوذ آب به این قطعات میتواند باعث خاموششدن ناگهانی خودرو شود.
انتخاب مهمات | مواد شوینده تخصصی
برخی از افراد میپرسند «برای شستن داخل موتور از چه موادی استفاده کنیم؟» استفاده از گازوئیل یا پودر لباسشویی اشتباهی بزرگ است؛ چون باعث خشکی سیمها میشود. در عوض، باید از موادی استفاده کنید که چربی را در خود حل میکنند و در عین حال، به پلاستیک آسیبی نمیرسانند. در جدول زیر، انتخاب مواد مناسب و راهنمای استفاده از آنها برای تمیز کردن موتور ماشین را به شما ارائه کردهایم:
| نوع شوینده | کاربرد تخصصی | مزیت فنی | نکته اجرایی |
| چربیزدای موتور | پاککردن گریس و روغن سفت | نفوذ به عمق آلودگی | شستوشو با فشار ملایم |
| اسپری نانو | تمیزکاری قطعات برقی | بدون خطر اتصال کوتاه | پاککردن با دستمال |
| شوینده چندمنظوره | گرد و خاک روی کاورها | ایمن برای پلاستیکها | نیاز به رقیقکردن |
آموزش مرحله به مرحله شستشوی موتور ماشین
در ادامه قدمبهقدم مراحل شستن و بهترین روش شستن موتور خودرو را بررسی میکنیم:
مرحله اول | غبارروبی و شروع عملیات
قبل از خیسکردن، با فشار باد یا جاروبرقی، خاک و برگهای خشک را از لای درزها بیرون بکشید تا تبدیل به گل نشوند. سپس بهترین محلول شستشوی موتور ماشین را که انتخاب کردهاید، روی قسمتهای فلزی و چرب اسپری کنید. باید حدود ۵ دقیقه صبر کنید تا مواد اثر کنند.
در همین چند دقیقه که مواد دارند چربیها را حل میکنند، میتوانید ارزیابی کلی از وضعیت خودرو داشته باشید. اگر احساس میکنید فرمانپذیری خودرویتان کم شده است، شاید زمان ارتقاء رسیده باشد. خرید لاستیک خارجی از برندهای معتبر در این مواقع میتواند کیفیت سواری را بهطرز چشمگیری تغییر دهد.
مرحله دوم | برسکشی و تکنیکهای شستشوی داخل موتور ماشین
بعد از خیسخوردن جرمها، با یک فرچه یا مسواک، نقاط کور را تمیز کنید. این کار در روش های شستشوی موتور ماشین بسیار مهم است چون اسپری بهتنهایی نمیتواند جرمهای چند ساله را پاک کند. سپس نوبت آبکشی است. روش صحیح شستشوی موتور خودرو استفاده از فشار بسیار کم آب (شیلنگ معمولی) است.
فشار قوی کارواش میتواند باعث ورود آب به سوکتهای برق شود. در اینجا نکته اقتصادی هم وجود دارد؛ نگهداری خودرو هزینه دارد و مدیریت بودجه مهم است. اگر بودجه سرویسهایتان محدود است، میتوانید با خرید لاستیک چینی درجه یک برای مصارف شهری، در هزینهها صرفهجویی و مابقی بودجه را خرج رسیدگی به موتور کنید.
مرحله سوم | خشککردن و نکات تکمیلی
بخش حیاتی کار، خشککردن است. سوال اینجاست: بعد از شستن موتور ماشین چه باید کرد؟
۱. با پمپ باد، آب گودی شمعها و دینام را خالی کنید.
۲. پلاستیکها را بردارید.
۳. موتور را روشن کنید تا با گرما خشک شود.
۴. روی شلنگها واکس محافظ بزنید.

راهکارهای آپارتمانی و پاسخ به دغدغههای فنی
بسیاری از رانندگان فضای کارواش یا حیاط شخصی ندارند و سؤال آنها این است که «چگونه موتور ماشین را در خانه تمیز کنیم». روش تمیز کردن موتور ماشین در این شرایط، استفاده از تکنولوژی نانو است. اسپریهای نانو (Waterless) نیاز به هیچگونه شستوشو با آب ندارند؛ کافیست مواد را اسپری کنید و با یک دستمال میکروفایبر جرمها را بردارید.
این شیوه بهدلیل حذف کامل ریسک نفوذ آب، بهعنوان آموزش بهترین روش شستن موتور ماشین برای افراد غیرحرفهای و محتاط شناخته میشود. در بحث نگهداری خودرو، مدیریت هزینهها هم بخشی از کار است. همانطور که یک راننده حرفهای مدام قیمت لاستیک بلک هاوک یا سایر قطعات مصرفی را چک میکند تا در زمان مناسب خرید کند، استفاده از شویندههای نانو با وجود قیمت بالاتر، بهدلیل نیازنداشتن به تجهیزات کارواش، در مجموع بهصرفه خواهد بود.
نکته فنی و پایانی درباره تاثیر تمیز کردن موتور روی مصرف سوخت است. شاید تعجب کنید، اما وقتی سنسورهایی مثل سنسور اکسیژن یا مپ سنسور (MAP) و ورودیهای هوا از چربی و دوده پاک میشوند، اطلاعات دقیقتری به کامپیوتر خودرو میفرستند. این دقت در دادهها، باعث تنظیم دقیقتر پاشش انژکتورها و در نتیجه بهینهسازی مصرف بنزین خواهد شد.
تضمین دوام فنی با نگهداری اصولی
تمیز کردن موتور ماشین یعنی بازگرداندن شرایط استاندارد به خودرو. با استفاده از بهترین اسپری برای تمیز کردن موتور خودرو و رعایت اصول ایمنی، میتوانید از تمیز کردن موتور بدون آسیب لذت ببرید. نظافت موتور ماشین باعث میشود ایرادات را زودتر ببینید.
یادتان باشد نگهداری خودرو پکیجی کامل است؛ از موتوری که مثل ساعت کار میکند تا تایرهای خود همه باید در بهترین شرایط باشند. در نظر داشته باشید که بهترین روش شستن داخل موتور ماشین همیشه روشی است که سلامت قطعات اولویت اول آن باشد.
اگر حین تمیز کردن موتور ماشین متوجه شدید که تایرها نیاز به تعویض دارند، برای خرید لاستیک داینامو یا لاستیک بارز، میتوانید به فروشگاه آنلاین راسا ویستا تجارت (اتوراسا) مراجعه کنید.
سؤالات متداول
منابع: jimnortontoyotaokc.com، chowsdetailinghouston.com، english.bardahl.fr،



