لاستیک یکی از مهم‌ترین قطعات خودرو به حساب می‌آید و تنها بخشی است که با سطح جاده تماس دارد. هر لاستیک مشخصات و کاربرد خاص خود را دارد که معمولا به وسیله طرح آج‌ها و زنجیره‌ای از اعداد و حروف روی دیواره تایر به اطلاع خریدار رسانده می‌شود. اما در سال‌های اخیر، نشانه دیگری به شکل خط یا خط‌چین رنگی روی آج تایرها ظاهر شده است. برخی افراد تصور می‌کنند که این رگه های رنگی روی لاستیک معنای ویژه‌ای دارند و رنگ‌های مختلف، معانی متفاوتی را انتقال می‌دهند. اگر شما نیز درباره رگه‌های رنگی روی تایر کنجکاو هستید، این مقاله از مجله اتوراسا را تا آخر بخوانید.
رگه های رنگی روی لاستیک نشانه چیست؟
اگر در چند سال اخیر نیازمند خرید تایر نو شده و به فروشگاه‌ها سر زده باشید، متوجه شده‌اید که بعضی نمونه‌ها دارای خطوط رنگی باریکی هستند که روی آج‌ها و گل لاستیک نقش بسته‌اند. شاید فکر کنید که رگه های رنگی روی تایر نشان از کیفیت، مدل یا کاربرد می‌دهد یا اخطاری برای خریدار است. بعضی فروشندگان غیرمنصف حتی به بهانه وجود این خطوط رنگی، لاستیک را با قیمت بیشتری به خریدار ناآگاه می‌فروشند. اما رگه های رنگی روی لاستیک نو چه معنایی دارد و چرا بعضی مدل‌ها بدون این خطوط رنگی هستند؟
مسلما هر نشانه‌ای روی کالا، پیامی به همراه دارد و رگه‌های روی لاستیک از این قاعده مستثنی نیستند. اما این پیام نه برای مصرف‌کننده، بلکه یک کد برای دست‌اندرکاران تولید و توزیع است. نظم و دقت در خط تولید هر کالایی از جمله تایر از اهمیت بسیاری برخوردار است، به ویژه اگر تیراژ محصول بالا باشد. رگه های رنگی روی لاستیک خودرو، پیامی برای کارکنان کارخانه و توزیع‌کنندگان هستند و به آن‌ها کمک می‌کند تا از اطلاعات فنی و لجستیکی محصول مطلع شوند. به بیان بهتر، این خطوط در پروسه تولید و انبارداری مورد استفاده قرار می‌گیرند و هیچ ارزش معناداری برای مصرف‌کننده ندارند.
رگه های رنگی روی لاستیک که معمولا به رنگ قرمز، آبی، سفید یا سبز روی آج‌ها کشیده شده است، کدهای رنگی برای پرسنل و توزیع‌کنندگان هستند و هر یک مفهومی را تداعی می‌کنند. کاربرد خطوط رنگی روی لاستیک در خط تولید، شناسایی سریع مدل و ابعاد، تفکیک ترکیبات لاستیک و کنترل موجودی در انبار خلاصه می‌شود. این کدهای رنگی در محیط شلوغ و پرسرعت کارخانه اهمیت فراوانی دارند.
در محیط شلوغ کارخانه جای هیچ تعللی نیست و کارها می‌بایست با سرعت هر چه تمام‌تر انجام شوند. برای کارخانه‌ای مثل تولید تایر، رگه‌های رنگی جهت کمک به کارکنان و ماشین‌ها و شناسایی سریع محصول به کار می‌روند. به عنوان مثال، فرض کنید یک کارخانه لاستیک‌های ویژه خودروهای آفرودی را با رنگ سفید مشخص کند. در این صورت تشخیص لاستیک‌های آفرودی در محیطی مثل انبار به راحتی صورت می‌گیرد. لاستیک آفرودی می‌تواند از جنس کائوچوی طبیعی یا مصنوعی باشد. بنابراین کارخانه با خط سبز به کاربرد کائوچوی طبیعی و با رنگ قرمز به کاربرد کائوچوی مصنوعی در تولید تایر اشاره می‌کند.
نکته مهم در مورد رگه های رنگی روی لاستیک خودرو این است که هر کارخانه تعریف خاص خود را از این کدهای رنگی دارد. شاید خط سفید روی تایر در یک کارخانه نشان‌دهنده متریال سازنده باشد و در کارخانه دیگر، سایز تایر را مشخص کند. در حقیقت هیچ قاعده و استاندارد جهانی برای مفهوم رنگ خطوط روی تایر وجود ندارد. هر کارخانه و برند، از شیوه کدگذاری خاص خود برای شناسایی تایر استفاده می‌کند. بنابراین لزومی به دانستن معنای رنگ‌ها برای مصرف‌کنندگان نهایی نیست. وجود یا نبود خطوط رنگی روی لاستیک تأثیری در قیمت، ایمنی یا کیفیت آن نمی‌گذارد.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید لاستیک
رگه های رنگی روی لاستیک به طور موقت روی سطح تایر چاپ شده و پس از چند کیلومتر رانندگی، از بین می‌روند. بنابراین می‌توان گفت نو بودن لاستیک خارجی یا ایرانی، تنها پیامی است که خطوط رنگی به مصرف‌کننده نهایی انتقال می‌دهند. به‌جای توجه به خطوط رنگی لاستیک‌ها، مشخصات دیگری روی دیواره آن‌ها درج شده که درک مفهوم آن‌ها برای مصرف‌کننده حائز اهمیت است. در ادامه به طور مختصر به تعریف این مشخصات که مجموعه‌ای از حروف و اعداد هستند، می‌پردازیم. ولی پیش از آن بد نیست به یک نشانه رنگی دیگر روی تایر اشاره کنیم؛ نقطه‌های قرمز یا زردرنگی که روی جداره چاپ شده‌اند.
فرق نقاط رنگی با رگه های رنگی روی لاستیک چیست؟
علاوه بر خطوط یا خط‌چین‌های باریک رنگی روی لاستیک، یک علامت رنگی دیگر نیز روی دیواره لاستیک چینی و دیگر تایرها به چشم می‌خورد؛ دایره‌های توپر یا توخالی که به رنگ زرد یا قرمز هستند. نقاط رنگی زرد و قرمز، راهنمای نصب و بالانس لاستیک برای تکنسین‌ها به حساب می‌آیند و مجددا دانستن مفهوم آن‌ها لزومی برای مصرف‌کننده نهایی تایر ندارد. با این حال به طور مختصر درباره آن‌ها توضیح می‌دهیم.
نقاط زرد و قرمز توسط سازنده روی لاستیک نقش می‌بندند. نقطه زرد، به سبک‌ترین نقطه لاستیک اشاره می‌کند و کاربرد آن در هنگام نصب لاستیک روی رینگ است. نقطه زرد باید با محل قرارگیری والو (فشار باد) که سنگین‌ترین نقطه رینگ به حساب می‌آید، هم‌راستا باشد تا بالانس به بهترین نحو ممکن انجام شود. هم‌تراز کردن سبک‌ترین نقطه تایر با سنگین‌ترین نقطه رینگ، بهینه‌ترین حالت تعادل را میان رینگ و لاستیک به وجود می‌آورد. از طرف دیگر نقطه قرمز زمانی به کار می‌آید که روی رینگ نیز علامتی وجود داشته باشد. در این حالت، نقطه قرمز برای قرار دادن والو اولویت بیشتری نسبت به نقطه زردرنگ دارد. این نقاط رنگی نیز با گذشت زمان به تدریج پاک می‌شوند.
معیار مهم حین خرید لاستیک خودرو کدامند؟
همان‌طور که گفته شد، نقاط و یا رگه های رنگی روی لاستیک اهمیتی در تشخیص لاستیک مناسب برای مصرف‌کننده ندارند. هر لاستیک با زنجیره‌ای از ارقام و حروف که روی دیواره درج شده‌اند، قابل شناسایی است. این ارقام و حروف در یک لاستیک معمولی به ترتیب از سمت چپ به راست به کلاس خودرو، پهنای تایر، فاق تایر، نوع تایر، قطر رینگ، شاخص بار، شاخص سرعت اشاره می‌کنند. اطلاعاتی همچون نام کشور سازنده، فشار باد مجاز، تاریخ تولید، ترکیبات و مواد تشکیل‌دهنده، شاخص سایش، کد سایش، کد چسبندگی و کد دما نیز روی لاستیک‌های معتبر و اصل به چشم می‌خورد.
کلاس خودرو: نوع خودرو با یک حرف انگلیسی روی دیواره لاستیک نقش می‌بندد. لاستیک مناسب ماشین‌های سواری با حرف P مشخص می‌شود، در حالی که تایر مخصوص کامیون‌های سبک و سنگین به ترتیب با حروف LT و HT قابل شناسایی هستند.
نوع و سایز لاستیک: پهنا، فاق و قطر رینگ، سایز لاستیک را مشخص می‌کنند. به عنوان مثال، زنجیره 185/65R14 بدین معنی است که لاستیک دارای پهنای ۱۸۵ میلی‌متر و فاق ۶۵ درصد بوده و روی رینگ ۱۴ اینچی قابل نصب است. حرف R نیز به رادیال بودن تایر اشاره می‌کند.
شاخص بار مجاز: به حداکثر وزنی که تایر می‌تواند تحمل کند، شاخص بار مجاز گفته می‌شود. شاخص بار لاستیک به صورت یک عدد دورقمی روی تایر درج شده که بر اساس جدول شاخص بار لاستیک خودرو تفسیر می‌شود. اگر وزن ماشین به علاوه تمام بارگیری‌های انجام‌شده روی آن به ۲۰۰۰ کیلوگرم برسد، هر لاستیک حداقل باید بیش از یک‌چهارم این وزن را تحمل کند.
شاخص سرعت مجاز: به حداکثر سرعت قابل تحمل تایر در مدت‌زمان ده دقیقه، شاخص سرعت گفته می‌شود که با حرف انگلیسی از A تا Z روی لاستیک نقش بسته است. با استفاده از جدول شاخص سرعت لاستیک، می‌توان هر حرف را تفسیر و به نهایت سرعت مجاز قابل تحمل توسط لاستیک تبدیل کرد.
البته در هنگام خرید لاستیک عوامل مهم دیگری از جمله کاربرد، کیفیت، برند و قیمت نیز مدنظر قرار می‌گیرند. اگر قصد دارید رینگ خودرو را عوض کنید، لاستیک را پس از تعویض رینگ خریداری کنید. نحوه انتخاب رینگ خودرو به عوامل مختلف مثل سلیقه شخصی، عملکرد و ملاحظات ایمنی بستگی دارد. برخی افراد به رینگ‌های معمولی فولادی بسنده می‌کنند و برخی دیگر به سراغ رینگ‌های آلومینیومی طرح دار و اسپرت می‌روند. تفاوت رینگ‌های آلومینیومی و فولادی از جنبه‌های مختلف مثل قیمت، وزن، ماندگاری، استحکام، قابلیت انتقال حرارت، قابلیت ایجاد بالانس و تعمیرپذیری قابل بررسی است. برای افزایش ایمنی رینگ‌ها در برابر سرقت، می‌توان از قفل رینگ چرخ استفاده کرد
جمع‌بندی
رگه های رنگی روی لاستیک خودرو کدهایی هستند که در چرخه تولید، بسته‌بندی، انبارداری و توزیع مورد استفاده کارکنان کارخانه و توزیع‌کنندگان مورد استفاده قرار می‌گیرند. آن‌ها هیچ معنی خاصی برای مصرف‌کننده نهایی ندارند و کیفیت، ایمنی یا قیمت لاستیک را تحت تأثیر قرار نمی‌دهند. روی یک لاستیک نقطه‌های زرد و قرمزرنگی نیز وجود دارد که مجددا در حیطه کاربرد مصرف‌کننده نهایی نمی‌گنجد. برای انتخاب لاستیک مناسب باید معیارهای مهم‌تری مثل سایز، تاریخ تولید، شاخص بار و سرعت مجاز و همین‌طور اعتبار برند و کیفیت محصول را در نظر بگیرید. فروشگاه اتوراسا به عنوان یکی از عرضه‌کنندگان رسمی لاستیک داینامو و لاستیک بارز، امکان خرید امن و دارای گارانتی را در دسترس مشتریان قرار می‌دهد.
پرسش‌های متداول
من دلارام شرف الدین هستم و ارشد هوش مصنوعی دارم. عاشق فناوری هستم و از سال ۱۳۹۵ فعالیت خودم رو به عنوان مترجم و تولیدکننده محتوا در حوزه های متنوع تکنولوژیکی از جمله دستگاه‌های هوشمند و خودرو شروع کردم و در حال حاضر با رسانه های خبری مختلف همکاری دارم.
