رانندگی مثل رقصی ظریف با نیروهای مکانیکی است، به همین دلیل، هر حرکت راننده، پاسخی در دل فلز و موتور دارد. اما در این میان مشکلی مثل پریدن دنده می‌تواند همه‌چیز را به‌هم بزند و علاوه بر ازبین‌بردن لذت رانندگی، قلب خودرو، یعنی گیربکس را هم به‌زحمت می‌اندازد. در نتیجه این اتفاق، دندانه‌های ظریف فرسوده می‌شوند، کلاچ آسیب می‌بیند و کنترل ماشین برای یک‌لحظه از بین می‌رود. بنابراین، بهتر است با دلایل پریدن دنده آشنا باشید تا بدانید که در صورت بروز چنین مشکلی، چه اقداماتی باید انجام دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع، تا انتهای این مطلب بلاگ اتوراسا با ما همراه باشید.
پریدن دنده چیست؟
داشتن ماشین و نشستن پشت فرمان آن تنها به معنی گرفتن گواهینامه یا خرید لاستیک خارجی و ایرانی و نصب آن‌ها روی رینگ‌ها نیست. هر یک از شما در طول سال‌ها رانندگی خود با مشکلات متعددی مواجه می‌شوید و ملزم به آگاهی از قطعات ماشین و عملکرد هر یک از آن‌ها هستید تا در صورت بروز مشکل، بهترین اقدام را برای رفع آن و حفظ ایمنی انجام دهید. یکی از اتفاقات متحمل حین رانندگی، پریدن دنده است.
پریدن دنده خودرو در حرکت یکی از مشکلات دردسرساز در مدل‌های دنده‌دستی و دنده‌اتوماتیک است. در این شرایط، دنده در حالت انتخاب‌شده باقی نمی‌ماند و به‌طور ناگهانی به دنده پایین‌تر یا دنده خلاص می‌رود. اما دلیل از جا درآمدن دنده ماشین چیست و چرا دنده ماشین می‌پرد؟ در بخش بعدی، درباره این موضوع جزئیات بیشتری ارائه خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: علت قفل شدن فرمان بعد از پارک
علت پریدن دنده خودرو چیست؟
همان‌طور که آگاهی از ترفند‌های مختلف از جمله نحوه گرفتن کلاچ در دنده عقب برای هر راننده‌ای لازم است، دانستن دلیل مشکلاتی همچون پریدن دنده ماشین در حالت معکوس نیز جزو واجبات در نظر گرفته می‌شود. علت بیرون زدن دنده یک یا به‌طورکلی دلیل پریدن دنده ماشین به چهار عامل مهم ربط دارد؛ خرابی یا فرسودگی قطعات گیربکس، مشکلات مکانیکی کلاچ و رانندگی غیراصولی و نادرست و درنهایت خرابی اهرم تعویض دنده. در ادامه، هر یک از این موارد بررسی و تشریح کرده‌ایم:
فرسودگی قطعات گیربکس
بروز نقص در هر یک از قطعات گیربکس می‌تواند علت بیرون زدن دنده ۲ و رفتن روی حالت خلاص باشد. مهم‌ترین قطعاتی که خرابی آن‌ها موجب پرش دنده می‌شود، عبارت است از:
- پلوس
- سنکرونایزر
- میل‌گاردان
- بلبرینگ‌ها
گذشته از این، روغن گیربکس هم در کارکرد صحیح این مجموعه ایفای نقش می‌کند. بنابراین علت خلاص شدن دنده درحال حرکت ممکن است به کاهش کیفیت روغن گیربکس یا کمبود آن ربط داشته باشد. روغن خراب یا کم، اصطکاک میان قطعات گیربکس را افزایش می‌دهد و باعث ازجاپریدن دنده می‌شود.
مشکلات مکانیکی کلاچ
مشکلات مکانیکی مثل فرسوده‌شدن صفحه کلاچ یا خرابی دیسک کلاچ می‌تواند علت بیرون زدن دنده عقب در خودروهای اتوماتیک یا پریدن دنده در خودروهای دستی باشند. کلاچ، رابط موتور و گیربکس است و خرابی صفحه یا دیسک آن روی پرش حالت دنده تأثیر می‌گذارد.
رانندگی غیراصولی
رانندگی حرفه‌ای تنها به معنی توانایی حرکت در سربالایی بدون خاموشی خودرو یا پارک کردن در مکان‌های تنگ نیست. یک راننده باتجربه در هر شرایطی به جزئیات توجه می‌کند تا مانع آسیب به قطعات ماشین و بروز مشکلاتی مثل پریدن دنده شود. به‌عنوان‌مثال، رهاکردن ناگهانی کلاچ موجب اتصال ناگهانی نیروی موتور به گیربکس می‌شود و می‌تواند علت بیررون زدن دنده چهار و انتقال آن به دنده‌های پایین‌تر باشد.
خرابی اهرم تعویض دنده
خرابی اهرم تعویض دنده خودرو عامل دیگری در پرش دنده است. فرسودگی قطعات داخلی اهرم مثل خارها، فنرها یا یاتاقان‌ها، عملکرد این قطعه مهم را مختل می‌کند. زمانی که دنده به‌درستی درگیر نشود، پریدن آن امری بدیهی خواهد بود. بنابراین اهرم خراب هم می‌تواند علت بیرون زدن دنده ۵ و خلاص‌شدن آن باشد. این اتفاق با نشانه‌هایی مثل سخت‌شدن تعویض دنده یا شنیدن صدای تق‌تق حین عوض‌کردن دنده همراه است. فراموش نکنید که پیامد‌های جا نرفتن دنده به‌اندازه خطرات بریدن ترمز ماشین اهمیت دارد و در صورت عدم رسیدگی فوری، مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند.
پریدن دنده در حرکت نشانه چیست؟
استفاده از ماشین تنها به‌معنی یادگیری اصول راهنمایی و رانندگی، پرس‌وجو برای خرید لاستیک ارزان و باکیفیت، انتخاب گل مناسب حین خرید و قیمت لاستیک دولتی بارز، یا تعویض تایر اضافه کردن تجهیزات رفاهی و سرگرم‌کننده نیست. خودرو مجموعه‌ای از قطعات است و بروز نقص در هر یک از این قطعات، روی بخش‌های دیگر نیز تأثیر می‌گذارد و رانندگی را مختل می‌کند.
برای تبدیل‌شدن به یک راننده حرفه‌ای، آگاهی از دلیل بروز مشکلات مختلف، مثلا اینکه چرا فرمان قفل می‌کند یا چرا دنده در حالت منتخب باقی نمی‌ماند، امری واجب است. در این مطلب راسا ویستا تجارت (اتوراسا)، درباره پریدن دنده با شما صحبت کردیم و گفتیم که این شرایط، نشان از خرابی گیربکس، کلاچ، اهرم تعویض دنده یا رانندگی نادرست دارد. دلیل هر چه باشد، در صورت پریدن و جا نرفتن دنده بهتر است هر چه سریع‌تر خودرو را به یک تعمیرکار ماهر نشان دهید تا مشکل را حل کند.
پرسش‌های متداول
من دلارام شرف الدین هستم و ارشد هوش مصنوعی دارم. عاشق فناوری هستم و از سال ۱۳۹۵ فعالیت خودم رو به عنوان مترجم و تولیدکننده محتوا در حوزه های متنوع تکنولوژیکی از جمله دستگاه‌های هوشمند و خودرو شروع کردم و در حال حاضر با رسانه های خبری مختلف همکاری دارم.
