تنظیم باد لاستیک آفرودی یکی از مهم‌ترین نکاتی است که رانندگان عاشق گردش در دل طبیعت می‌بایست به آن توجه کنند. هدایت خودروی آفرودی در مسیرهای غیر اسفالت و ناهموار، ملزم به رعایت نکاتی است که در جاده‌های آسفالت چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. یکی از این نکات، کم کردن باد لاستیک، پیش از ورود به آفرود است.
اگر برای نخستین بار بدون توجه به میزان مناسب باد تایرها وارد یک مسیر ناهموار با سنگ و کلوخ‌های فراوان شوید، بدون شک هر برآمدگی و تورفتگی را در ستون فقرات خود احساس خواهید کرد. انگار نه انگار که تعلیقی وجود دارد و خودرو روی لاستیک سوار است. برای اجتناب از چنین تجربه ناخوشایندی، باید باد لاستیک خودرو را در بدو ورود به جاده‌های آفرودی کاهش دهید. درواقع کاهش باد لاستیک، اسلحه مخفی آفرود به حساب می‌آید. در این مقاله از مجله اتوراسا به بررسی اهمیت تنظیم باد لاستیک آفرودی و نحوه انجام آن می‌پردازیم.
اهمیت تنظیم باد لاستیک آفرودی
اگر به دنبال بهبود کشش، سواری راحت و عملکرد کلی در مسیر آفرودی هستید، باید نحوه تنظیم باد تایرهای آفرودی در جاده‌های مختلف را یاد بگیرید. اما در این میان باید یک نکته مهم را در نظر داشته باشید. همه تایرها و رینگ‌ها مشابه یکدیگر نیستند. رینگ‌های بیدلاک یا استاندارد، ساختار تایر و سفت بودن و سختی دیواره جانبی تایر، همگی نقش بسزایی در میزان کاهش باد لاستیک برای سواری امن در مسیرهای غیر آسفالت دارند.
دلیل کاهش باد لاستیک در مسیر آفرودی چیست؟
تنظیم باد لاستیک آفرودی و کاهش آن تا حد مطلوب، تنها به خاطر راحتی سرنشینان نیست، بلکه دلیل علمی داشته و به فیزیک مربوط می‌شود. زمانی که فشار باد لاستیک کاهش می‌یابد، دو اتفاق مهم رخ می‌دهد. اول اینکه سطح تماس تایر با جاده بیشتر می‌شود. هر چه ناحیه تماس بیشتر باشد، کشش بیشتری وجود دارد و این موضوع به حرکت خودرو در مسیرهای ماسه‌ای، گلی و برفی کمک می‌کند.
ثانیا، با کاهش باد لاستیک انعطاف‌پذیری آن بهبود می‌یابد. بدین ترتیب تایرها به جای اینکه از روی موانع بپرند، هم‌قالب آن‌ها در آمده و به نرمی به حرکت خود ادامه می‌دهند. ابن ویژگی، چسبندگی و چنگ زنی تایر به جاده را بهبود بخشیده و باعث کاهش ضربه به سیستم تعلیق می‌شود. بنابراین می‌توان مزایای تنظیم باد لاستیک آفرودی را در موارد زیر خلاصه کرد.
مزایای تنظیم میزان باد تایرهای آفرودی
مهم‌ترین مزایای تنظیم میزان باد تایرهای آفرودی عبارتند از:
- افزایش کشش- ردپای بزرگ‌تر که در اینجا به همان پهنای بیشتر تایر اشاره دارد، احتمال فرورفتن تایر در شن یا گل را کاهش داده و چسبندگی بهتری در مسیرهای سنگی فراهم می‌آورد.
- سواری نرم‌تر- تایرهای انعطاف‌پذیر و نرم، لرزش‌ها و کوبش‌ها را خنثی کرده و فشار روی خودرو را به حداقل می‌رسانند.
- کاهش هرزگردی- هرچه آج‌‌های بیشتری با جاده در تماس باشند، لغزش کمتر می‌شود.
- کاهش ریسک آسیب به تایر- تایر انعطاف‌پذیر به جای مقاومت و پارگی در برابر موانع تیز، آن‌ها را دربر می‌گیرد و سپس رها می‌کند تا به مسیر خود ادامه دهد.
با وجود مزایای فوق، یک نکته مهم درباره تنظیم باد لاستیک آفرودی وجود دارد. اگر PSI بیش از حد کاهش یابد، تایر از رینگ جدا می‌شود. برای رفع این مشکل، رینگ‌های بیدلاک به طور خاص برای خودروهای آفرودی ساخته شده‌اند. در ادامه راهنمای تنظیم باد لاستیک آفرود به بررسی تفاوت میان رینگ‌های بیدلاک و استاندارد می‌پردازیم.
رینگ بیدلاک چیست و چه فرقی با رینگ معمولی دارد؟
فرق ندارد بهترین لاستیک ایرانی روی رینگ‌های معمولی نصب شده باشد، یا بهترین لاستیک خارجی. در صورتی که میزان فشار باد لاستیک از حد خاصی کمتر شود، شاهد جدا شدن تایر از رینگ خواهیم بود. این مشکل در هر مسیری اعم از آسفالت و آفرود، بسیار جدی بوده و ایمنی سرنشینان خودرو را به خطر می‌اندازد.
خودروهای آفرودی معمولا با رینگ معمولی روانه بازار می‌شوند. در این حالت آفرودبازهای قهار جای آن‌ها را با رینگ‌های بیدلاک عوض می‌کنند. البته هم با رینگ معمولی و هم با رینگ بیدلاک می‌توان پا به مسیر آفرودی گذاشت و از گردش در دل طبیعت لذت برد. با این وجود، رینگ‌های بیدلاک برای آفرود نسبت به نمونه‌های استاندارد ترجیح داده می‌شوند.
رینگ‌های استاندارد
همان‌طور که گفته شد، عمده خودروهای آفرودی به رینگ‌های استاندارد مجهز هستند که به میزان باد لاستیک آفرودی برای نگه‌داشتن تایر روی رینگ بسنده می‌کنند. اگر PSI بیش از حد کاهش یابد، طوقه تایر (Bead) رینگ را رها کرده و باد لاستیک فورا تخلیه می‌شود. به همین خاطر رینگ‌های استاندارد، دارای محدودیت روی کاهش میزان PSI هستند.
رینگ‌های بیدلاک
رینگ بیدلاک از یک حلقه و مهره‌های مکانیکی برای گرفته طوقه تایر استفاده می‌کنند و مانع رها شدن تایر می‌شود. در حقیقت کلمه بیدلاک (BealLock) نیز به مفهوم قفل بید تایر یا همان قفل طوقه اشاره می‌کند. این رینگ‌ها امکان کاهش چشمگیر باد لاستیک را فراهم می‌آورند، بدون اینکه تایر از رینگ جدا شود. این نوع رینگ‌ها بهترین گزینه برای آفرودهای سنگین به شمار می‌روند، ولی تعمیر و نگهداری آن‌ها سخت‌تر است. در برخی کشورها نمی‌توان با رینگ‌های بیدلاک در خیابان‌های شهری حرکت کرد.
کاهش باد لاستیک‌ها در مسیرهای آفرودی مختلف
همان‌طور که گفته شد، کاهش میزان باد لاستیک برای ورود به مسیر آفرودی، بستگی به نوع رینگ و نوع جاده دارد. در جدول زیر، کاهش فشار ایده‌آل لاستیک برای جاده‌های مختلف را مشاهده می‌کند.
جدول تنظیم باد لاستیک آفرودی
| نوع جاده | فشار باد لاستیک برای رینگ استاندارد | فشار باد لاستیک برای رینگ بیدلاک |
| سنگ و کلوخ | 12-15 PSI | 6-10 PSI |
| گل‌ولای | 15-20 PSI | 8-12 PSI |
| صخره | 10-15 PSI | 6-8 PSI |
| برفی | 15-20 PSI | 4-10 PSI |
| مسیرهای ترکیبی | 18-25 PSI | 12-18 PSI |
اهمیت رتبه تایر و دیواره جانبی در کاهش فشار باد لاستیک
برای انتخاب بهترین لاستیک آفرودی جهت نصب روی رینگ‌های خودرو، در بین معیارهای متعدد می‌بایست دو فاکتور مهم را در نظر بگیرید؛ رتبه تایر و دیواره جانبی که اهمیت بسیاری در کاهش فشار باد لاستیک آفرودی دارند.
- تایرهای رتبه C: با دیواره‌های جانبی نرم‌تر، انعطاف‌پذیری بیشتری داشته و گزینه ایده‌آل برای آفرود هستند.
- لاستیک‌های رتبه D: با دیواره‌های جانبی نسبتا سفت که انعطاف‌پذیری قابل قبولی از خود نشان می‌دهند.
- تایرهای خودرو رتبه E: با دیواره‌های بسیار سفت که به سختی در PSI پایین دچار تغییر شکل می‌شوند.
هرچه دیواره جانبی ضخیم‌تر باشد، باد بیشتری از تایر باید خارج شود تا ناحیه تماس آن با زمین پهن‌تر شود.
چگونه باد لاستیک آفرود را کم کنیم؟
برای سواری نرم و راحت و کنترل بهتر خودرو در مسیرهای آفرودی بهتر است پیش از ورود، باد لاستیک را بسته به نوع رینگ و نوع جاده کاهش دهید. فرقی نمی‌کند بهترین لاستیک چینی روی رینگ سوار باشد یا بهترین لاستیک ایرانی و خارجی. کاهش باد تایر برای ورود به مسیر آفرودی، یک قاعده کلی به حساب می‌آید. برای این کار می‌توان از دو روش استفاده کرد؛ روش دستی، دیفلیتورهای کاهش و تنظیم باد.
روش اول؛ کاهش باد تایر به شیوه دستی
در این روش برای تخلیه باد تایر می‌بایست از یک فشارسنج و پیچ‌گوشتی یا حتی کلید (که البته توصیه نمی‌شود) برای فشار دادن سوپاپ استفاده کرد تا هوا از لاستیک خارج شود. هرچند این روش بسیار وقت‌گیر و حوصله‌سربر است. با این حال در شرایطی که تجهیزات مناسب (دیفلیتور) در اختیار ندارید، میتوانید به صورت دستی باد تایر را تخلیه کند. در این حین از طریق فشارسنج، فشار باد برای باد لاستیک را بررسی کنید تا مبادا تایر بیش از حد خالی شود.
روش دوم؛ استفاده از دیفلیتور
کاربر دیفلیتور، روشی سریع‌تر و دقیق‌تر برای خالی کردن و تنظیم بادل است یک آفرودی است. برای این کار می‌توان از دیفلیتور ARB E-Z استفاده کرد که در بازار ایران قابل دسترس است. برای کاربرد دیفلیتور ARB E-Z می‌بایست والف تایر را برداشته تا کاهش باد به سرعت انجام شود. سپس والف را به‌دقت بر سر جای خود بازگردانید. این دیفلیتورها مناسب برای آفرودبازهایی هستند که مکررا به گردش در دل طبیعت می‌روند و به سرعت و دقت در تنظیم فشار تایرها نیاز دارند.
برخی دیفلیتورها به طور خودکار عمل می‌کنند. تنها کافیست فشار را تنظیم کنید تا دستگاه به طور خودکار تمام مراحل را انجام دهد.
چگونه باد لاستیک را افزایش دهیم؟
پس از کاهش باد لاستیک آفرودی و گشت و گذار در دل طبیعت، وقت ورود به جاده‌های آسفالت و بازگشت به منزل است. از آنجا که رانندگی با لاستیک کم‌باد در جاده‌های معمولی به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، باید باد لاستیک را به فشار مناسب برسانید. برای این کار، می‌توان از کمپرسورهای باد قابل حمل، کپسول‌های CO2 و سیستم‌های باد آنبورد (O.A.S) استفاده کرد. آفرودبازهای حرفه‌ای به سراغ سیستم‌های O.A.S می‌روند که ایده‌آل‌ترین گزینه برای تنظیم فشار تایر است. این سیستم از یک کمپرسور، مخزن ذخیره هوا و اتصالات لازم برای انتقال هوا به بخش‌های مختلف خودرو از جمله تایرها تشکیل می‌شود. بد نیست بدانید با سیستم O.A.S می‌توان برای فعال کردن قفل دیفرانسیل در خودروهای آفرودی نیز استفاده کرد.
جمع‌بندی
برای شروع ماجراجویی در دل طبیعت می‌بایست نکات متعددی را مدنظر قرار داد و تجهیزات مختلفی را به همراه برد. یکی از این نکات مهم، تنظیم باد لاستیک آفرودی با استفاده از تجهیزات مناسب است. در بدو ورود به مسیرهای آفرودی باید فشار باد لاستیک‌ها را کاهش دهید. با این کار، لاستیک کشش و چسبندگی بهتری پیدا می‌کند و سواری نرم‌تر و بدون لرزشی فراهم می‌آید. ولی کاهش باد لاستیک نباید به اندازه‌ای باشد که لاستیک از رینگ جدا شود. توجه به حد ایمن PSI برای جاده‌های مختلف امری ضروری حین تخلیه باد لاستیک است که هر آفرودبازی باید از آن مطلع باشد. شما با مراجعه به فروشگاه اینترنتی اتوراسا میتوانید قیمت لاستیک چینی، قیمت لاستیک خارجی، قیمت لاستیک بارز و قیمت لاستیک داینامو را مشاهده کنید.
پرسش‌های متداول
منبع: metalcloak
من دلارام شرف الدین هستم و ارشد هوش مصنوعی دارم. عاشق فناوری هستم و از سال ۱۳۹۵ فعالیت خودم رو به عنوان مترجم و تولیدکننده محتوا در حوزه های متنوع تکنولوژیکی از جمله دستگاه‌های هوشمند و خودرو شروع کردم و در حال حاضر با رسانه های خبری مختلف همکاری دارم.
