مشخصات روی لاستیک؛ راز اعداد و حروف برای انتخاب هوشمندانه‌تر

لاستیک‌ها تنها نقطه‌ی تماس خودروی شما با سطح جاده هستند و نقش حیاتی در ایمنی، راحتی و عملکرد خودرو ایفا می‌کنند. اما آیا تا به حال به مفهوم مشخصات روی لاستیک خود دقت کرده‌اید؟ این علائم، زبان تایرها هستند و اطلاعات بسیار ارزشمندی را در مورد سایز، ظرفیت بار، حداکثر سرعت مجاز، تاریخ تولید و حتی ویژگی‌های عملکردی آن‌ها به ما می‌دهند. تشخیص و نحوه خواندن علائم روی خودرو، نه تنها در هنگام خرید لاستیک جدید به شما کمک می‌کند، بلکه برای نگهداری صحیح و اطمینان از ایمنی رانندگی نیز ضروری است. در این مقاله مجله اتوراسا، به توضیح نحوه خواندن مشخصات روی لاستیک می‌پردازیم تا بتوانید با آگاهی کامل از وضعیت تایرهای خودروی خود مطلع شده و بهترین انتخاب را در هنگام خرید تایر انجام دهید.

معنی مشخصات روی لاستیک خودرو

در پاسخ به سوال مشخصات روی لاستیک به چه معناست می‌توان گفت این مشخصات، مجموعه‌ای از اطلاعات فنی و استاندارد هستند که توسط کارخانه سازنده برای آگاهی مصرف‌کننده ارائه شده و شامل ابعاد، نوع ساختار، ظرفیت بار، سرعت مجاز، تاریخ تولید و سایر ویژگی‌های مهم تایر اند. دانستن این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا تایری متناسب با خودرو و شرایط رانندگی خود انتخاب کنید.

بیشتر بخوانید: چگونه سایز لاستیک خودرو را بفهمیم؟

راهنمای خواندن مشخصات روی لاستیک

رایج‌ترین اطلاعات روی لاستیک و بهترین تایر ایرانی به صورت یک رشته کد عددی و حرفی نمایش داده می‌شود، چیزی شبیه به P205/55R16 91V. نحوه خواندن عددهای روی لاستیک کلید درک مشخصات آن است. در ادامه این کد را بخش به بخش بررسی می‌کنیم:

نوع تایر (P, LT, ST, T) اولین حرف در این کد، نشان‌دهنده نوع کاربری تایر است:

• P: Passenger Car (خودروهای سواری) – رایج‌ترین نوع.
• LT: Light Truck (کامیونت‌ها و خودروهای شاسی‌بلند بزرگ).
• o ST: Special Trailer (تریلرهای مخصوص حمل بار).
• T: Temporary (لاستیک زاپاس موقت).

پهنای تایر

عدد سه رقمی بعد از نوع تایر (مانند 205 در P205)، نشان‌دهنده حداکثر پهنای لاستیک بر حسب میلی‌متر است.

بیشتر بخوانید: بهترین لاستیک چهار فصل برای رانا

فاق لاستیک

عدد دو رقمی بعد از علامت اسلش (مانند 55/ در مثال بالا)، نسبت ارتفاع دیواره‌ی جانبی لاستیک به پهنای آن را بر حسب درصد نشان می‌دهد. در این مثال، ارتفاع دیواره 55 درصد پهنای لاستیک (205 میلی‌متر) است. فاق کمتر (عدد پایین‌تر) معمولا به معنای دیواره‌ی کوتاه‌تر، سواری اسپرت‌تر و چسبندگی بهتر در پیچ‌هاست، در حالی که فاق بیشتر (عدد بالاتر) سواری نرم‌تر و راحت‌تری را فراهم می‌کند.

ساختار تایر (R, D)

حرف بعد از فاق لاستیک مانند (R در R16)، ساختار داخلی تایر را مشخص می‌کند:
o R: Radial (رادیال) – متداول‌ترین ساختار امروزی که لایه‌های سیمی آن به صورت شعاعی قرار گرفته‌اند و عملکرد و دوام بهتری دارند.
o D: Diagonal Ply (بایاس) – لایه‌ها به صورت مورب قرار گرفته‌اند که این مورد کمتر رایج است.

بیشتر بخوانید: شاخص بار در تایر چیست

قطر رینگ

عدد دو رقمی بعد از حرف ساختار (۱۶ در ۱۶R)، قطر رینگ مناسب برای این تایر را بر حسب اینچ نشان می‌دهد.

شاخص بار (Load Index)

عدد دو یا سه رقمی بعد از قطر رینگ مانند (91 در 91V)، شاخص بار لاستیک است که نشان‌دهنده حداکثر وزنی است که هر لاستیک می‌تواند در حداکثر فشار باد مجاز تحمل کند. هر عدد شاخص بار، معادل یک وزن مشخص بر حسب کیلوگرم است (مثلا 91 معادل 615 کیلوگرم است).

بیشتر بخوانید: بهترین گل لاستیک خارجی

شاخص سرعت (Speed Rating)

حرف آخر در کد مانند (V در 91V)، شاخص سرعت لاستیک است و حداکثر سرعتی است که تایر می‌تواند برای مدت طولانی و در شرایط استاندارد تحمل کند. هر حرف معادل یک سرعت مشخص است (مثلا V معادل 240 کیلومتر بر ساعت است).

بیشتر بخوانید: کی لاستیک ماشین رو تعویض کنیم؟

علائم درج شده روی دیواره لاستیک به چه معناست؟

علاوه بر مشخصات عددی، روی دیواره لاستیک علائم دیگری نیز چاپ شده‌اند که هرکدام مفهوم خاصی دارند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

کد DOT و تاریخ تولید لاستیک

کد DOT (Department of Transportation) با حروف DOT شروع می‌شود و مجموعه‌ای از حروف و اعداد است که اطلاعاتی در مورد کارخانه تولیدکننده، سایز و کد اختیاری سازنده را ارائه می‌دهد. مهم‌ترین بخش این کد، چهار رقم آخر آن است که تاریخ تولید لاستیک را نشان می‌دهد. دو رقم اول از این چهار رقم، هفته تولید (از 01 تا 52) و دو رقم آخر، سال تولید را مشخص می‌کنند (مثلا 1522 به معنای هفته پانزدهم سال 2022 است).

بیشتر بخوانید: بهترین گل لاستیک

UTQG (Uniform Tire Quality Grading) یا شاخص کیفیت تایر

این سیستم رتبه‌بندی کیفیت تایر، سه معیار را ارزیابی می‌کند:

• میزان سایش آج (Treadwear): یک عدد است (مثلا 400). هرچه این عدد بالاتر باشد، انتظار می‌رود عمر آج تایر طولانی‌تر باشد (در مقایسه با تایر استاندارد با شاخص 100).
• قابلیت چسبندگی در سطوح خیس (Traction): با حروف AA, A, B, C نشان داده می‌شود. AA بهترین چسبندگی و C پایین‌ترین چسبندگی را دارد.
• مقاومت در برابر حرارت (Temperature): با حروف A, B, C نشان داده می‌شود. A بهترین مقاومت در برابر حرارت را دارد.

بیشتر بخوانید: لاستیک خشک یا نرم

علائم فصلی و جهت‌دار بودن (M+S, Snowflake, Arrows)

این علائم شامل سه مورد هستند:

• M+S (Mud and Snow): نشان‌دهنده قابلیت نسبی تایر برای حرکت در گل و برف کم است.
• نماد برف (3PMSF – Three Peak Mountain Snowflake): این نماد که یک کوه با سه قله و یک دانه برف در آن است، نشان‌دهنده تایرهای زمستانی است که برای استفاده در شرایط سخت برفی طراحی شده‌اند.
• فلش جهت چرخش: روی برخی تایرهای جهت‌دار (Directional) درج می‌شود و نشان‌دهنده جهت صحیح نصب تایر برای عملکرد بهینه در تخلیه آب و چسبندگی است.
  نشانگر سایش آج (Treadwear Indicator – TWI)

این نشانگرها برآمدگی‌های کوچکی هستند که در شیارهای اصلی آج تایر قرار دارند. وقتی سطح آج تایر به اندازه‌ی این برآمدگی‌ها ساییده شود، به این معنی است که عمق آج به حداقل مجاز رسیده و زمان تعویض تایر فرا رسیده است.

بیشتر بخوانید: انواع لاستیک چینی در بازار ایران

جمع بندی

درک درست از مشخصات روی لاستیک و علائم آن به شما کمک می‌کند تا تایری ایمن، مناسب و با عمر مفید بالا انتخاب کنید. در پاسخ کلی به سوال مشخصات روی تایر نشانه چیست می‌توان گفت این علائم شامل اطلاعاتی درباره اندازه، ساختار، ظرفیت بار، سرعت مجاز، تاریخ تولید و نوع عملکرد لاستیک هستند. با خواندن این مشخصات می‌توانید از بروز مشکلات فنی و حتی حوادث رانندگی جلوگیری کنید. همیشه قبل از خرید تایر، مشخصات درج‌شده روی لاستیک را با نیازهای خودروی خود تطبیق دهید. شما میتوانید برای خرید تایر چینی، خرید تایر خارجی و خرید تایر داینامو به سایت اتوراسا مراجعه کنید.

منابع: merityre | giga-tires