تصور کنید در حال رانندگی در یک جاده خلوت هستید که ناگهان فرمان خودرو سنگین میشود و ناگهان صدای ناخوشایند تیکتیک لاستیک پنچر را میشنوید. در این لحظه، دو راه پیش رو دارید؛ پرداخت هزینه سنگین برای خرید لاستیک جدید، یا انتخاب راهحل مقرون بهصرفهتر یعنی آپارات لاستیک. لاستیک آپارات شده همان ققنوس دنیای خودروهاست که از خاکستر لاستیک پنچر دوباره متولد میشود.
این فرایند هنرمندانه، با تلفیق دانش فنی و تجربه عملی، جان دوباره به لاستیکهای بهظاهر ازکارافتاده میدهد. اما پشت این راهحل اقتصادی، دنیایی از نکات فنی و ایمنی نهفته است که هر راننده هوشمندی باید از آن آگاه باشد. در این مطلب از مجله اتوراسا ابتدا به تعریف آپارات لاستیک و انواع آن میپردازیم و سپس مراحل آپارات، نکات ایمنی و معایب آن را بازگو میکنیم. برای ارتقا دانش فنی خود، حتما تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
لاستیک آپارات شده چیست؟
فرقی ندارد بهسراغ خرید لاستیک دولتی مانند لاستیک بارز بروید یا لاستیکهای خارجی. هر لاستیک در طول عمر خود با خطراتی مواجه میشود و امکان پنچری و پارگی آن وجود دارد. در صورت بروز این حوادث، میتوانید از راهکاری بهنام آپارات کردن لاستیک کمک بگیرید. منظور از لاستیک آپارات شده، تایری است که پس از پنچری یا پارگی، بهجای تعویض تعمیر میشود.
فرایند آپارات لاستیک پاره شده شامل شناسایی محل آسیب و ترمیم آن با روشها و مواد مخصوص است تا لاستیک بتواند دوباره به چرخه استفاده بازگردد. این کار، راهکاری مقرونبهصرفه برای رانندگان محسوب میشود. این فرایند معمولا برای آپارات کردن لاستیک خودروهای سبک به کار میرود و راهکاری عالی برای بازیابی لاستیکهای قابلاستفاده است.
بیشتر بخوانید: لاستیک زاپاس چیست
اهمیت اصلی آپارات را میتوانیم به صرفهجویی مالی چشمگیر برای رانندگان و همچنین کمک به حفظ محیطزیست با کاهش زبالههای لاستیکی خلاصه کنیم. این کار با ترمیم صحیح لاستیک پارهشده، عمر مفید آن را افزایش داده و مانع هدررفت منابع میشود.
انواع لاستیک آپارات شده
فرایند تعمیر و آپارات تایر پنچر شده راهکاری اقتصادی و زیستمحیطی برای بازیابی لاستیکهای آسیبدیده است. هر لاستیک آپارات شده را بر اساس روش ترمیم باید دو دسته تقسیم کنیم که در ادامه درباره این روشها اطلاعات بیشتری ارائه کردهایم:
لاستیک آپاراتشده به روش سرد
روش سرد، که به آن پچزنی هم گفته میشود، رایجترین و سریعترین روش برای ترمیم سوراخهای میخ و پیچ در بخش مرکزی و صاف آج (کف) لاستیک است. در این روش، تعمیرکار پس از خارجکردن لاستیک از رینگ و پیداکردن محل دقیق سوراخ، داخل لاستیک را با سوهان مخصوص آماده کرده و یک وصله (پچ) آغشته به چسب مخصوص را روی آن میچسباند.
این روش بهدلیل سرعت بالا، هزینه کمتر و عدم نیاز به دستگاههای پیچیده، رواج بسیاری دارد. با این حال، بزرگترین ضعف آن، عدم مقاومت در برابر آسیبهای بزرگتر و همچنین پارگیهای در ناحیه دیواره جانبی لاستیک است. آپارات سرد برای رانندگیهای شهری و با سرعت معمول، گزینهای قابلقبول محسوب میشود.
لاستیک آپاراتشده به روش گرم
در طرف مقابل آپارات سرد، روش گرم قرار دارد. این روش را میتوانیم بهترین روش آپارات لاستیک خودرو برای آسیبهای جدیتر معرفی کنیم. در این فرایند، پس از آمادهسازی محل آسیبدیده، از ماده لاستیکی خام استفاده شده و با اعمال همزمان حرارت و فشار بسیار بالا در دستگاههای مخصوص، این ماده به ساختار اصلی لاستیک جوش داده میشود. نتیجه این فرایند، ایجاد یک اتصال یکپارچه و بسیار مقاوم است که استحکام آن تقریبا با بخشهای دیگر لاستیک برابری میکند.
از این روش برای ترمیم پارگیهای بزرگ روی آج، آسیبهای کناری و حتی برخی از آسیبهای دیواره جانبی لاستیک استفاده میشود. اگرچه راهکار آپارات گرم زمانبرتر و پرهزینهتر است، اما دوام و ایمنی بسیار بالاتری را ارائه میدهد و برای سفرهای طولانی و رانندگی با سرعتهای بالا، انتخاب بهمراتب بهتری است.
چگونه لاستیک را آپارات کنیم؟
فرایند آموزش آپارات کردن لاستیک داینامو یا هر تایر دیگری نیازمند دقت و تخصص است. مراحل آپارات کردن لاستیک خودرو با تشخیص دقیق محل و نوع آسیب آغاز میشود. ابتدا لاستیک از رینگ خارج شده و محل سوراخ با استفاده از آب و صابون یا مخزن آب مخصوص شناسایی میشود. سپس ناحیه آسیبدیده از داخل بهخوبی سنبادهزنی و تمیز میشود تا چسبندگی لازم بهوجود آید.
در مرحله بعد، آپارات لاستیک بسته به نوع آسیب به شیوه سرد یا گرم انجام میشود. حین روش سرد که متداولتر است، چسب مخصوص آپارات روی محل آسیب زده شده و وصله مخصوص بهطور دائمی روی آن نصب میشود. در روش گرم که برای آسیبهای بزرگتر کاربرد دارد، تعمیرکار از حرارت و فشار برای جوش دادن ماده لاستیکی بهره میبرد.
بیشتر بخوانید: گل لاستیک مناسب برای پاییز و زمستان
پس از نصب وصله، لاستیک باید بهمدت کافی استراحت کند تا چسب کاملا خشک شود. سپس لاستیک باد میشود و بهطور دقیق مورد بررسی قرار میگیرد تا مبادا نشتی هوا در آن وجود داشته باشد. پس از حصول اطمینان از نبود نشتی، در نهایت لاستیک روی رینگ سوار شده و بالانس میشود.
آپارات کردن لاستیک میتواند به صرفهجویی مالی کمک شایانی کند، بهویژه باتوجهبه بالا بودن قیمت لاستیک خارجی و حتی برخی لاستیکهای داخلی. با این حال، استفاده از تایر آپاراتشده نیازمند رعایت ملاحظات ایمنی است که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
نکات ایمنی هنگام آپارات تایر
استفاده از لاستیک آپارات شده میتواند گزینهای مقرونبهصرفه باشد، اما رعایت نکات ایمنی برای جلوگیری از حوادث احتمالی ضروری است. پس از انجام عملیات آپارات، توجه به چندین فاکتور کلیدی میتواند ایمنی شما را در جاده تضمین کند.
یکی از مهمترین موارد، بررسی دقیق صاف شدن لاستیک بعد از آپارات است. پس از تکمیل فرایند ترمیم، لاستیک باید کاملا روی رینگ سوار شده و بهطور یکنواخت باد شود. هرگونه برآمدگی یا فرورفتگی غیرعادی در دیواره لاستیک میتواند نشاندهنده نصب نادرست باشد که این مسئله احتمال ترکیدگی ناگهانی، بهویژه در سرعتهای بالا را بهطور چشمگیری افزایش میدهد.
نکته حیاتی دیگر، بالانس کردن لاستیک بعد از آپارات است. هرگونه عملیات ترمیم، حتی پچکردن یک سوراخ کوچک، میتواند تعادل دینامیکی لاستیک را برهم بزند. عدم بالانس مناسب منجر به لرزش فرمان، سایش نامنظم آج لاستیک و کاهش کنترل خودرو میشود. حتما پس از آپارات، تایر را روی دستگاه بالانس چک کرده و از توزیع یکنواخت وزن اطمینان حاصل کنید.
نکته مهم دیگر، خودداری از رانندگی با سرعتهای بالا با لاستیک ترمیمشده، بهویژه در مسافتهای طولانی است. بررسی منظم فشار باد لاستیک و اطمینان از عدم نشتی هوا، جزو نکات مهم دیگر بهحساب میآیند. لاستیکهای آپاراتشده، حتی با رعایت تمامی این نکات، هرگز بهطور کامل مانند لاستیک نو نخواهند بود و باید با احتیاط بیشتر و در شرایط رانندگی معمولی از آنها استفاده کنید. هرگونه تغییر شکل، لرزش یا کاهش غیرعادی باد را باید زنگ خطری برای لاستیک آپارت شده در نظر بگیرید.
معایب لاستیک آپارات
استفاده از لاستیک آپارات شده با وجود صرفه اقتصادی، دارای معایب قابلتوجهی است که مهمترین آنها شامل کاهش ایمنی و عمر مفید میشود. عمر لاستیک آپارات شده معمولا بهدلیل تغییر در ساختار فیزیکی تایر، بهطور محسوسی کاهش پیدا میکند و این لاستیکها در برابر فشارهای شدید جادهای مقاومت کمتری دارند.
در مورد آپارات لاستیک جلو و عقب باید توجه داشته باشید که لاستیکهای جلو بهدلیل نقش حیاتی در هدایت وسیله نقلیه، حساسیت بیشتری دارند و آپارات کردن آنها میتواند بر پایداری خودرو تأثیر منفی بگذارد. حتی با رعایت فشار باد مناسب بعد از آپارات هم احتمال نشتی تدریجی هوا و تغییر شکل ساختاری لاستیک وجود دارد.
از دیگر معایب لاستیک آپارات شده میتوانیم به کاهش عملکرد در سرعتهای بالا، افزایش احتمال ترکیدگی در جادههای ناهموار و کاهش چسبندگی در شرایط آبوهوایی نامساعد اشاره کنیم. همچنین، لاستیکهای آپارات شده عموما در سطوح لغزنده عملکرد ضعیفتری داشته و ممکن است باعث افزایش فاصله ترمز شوند. این عوامل در کنار کاهش کلی قابلیت اطمینان، از مهمترین دلایلی هستند که استفاده از لاستیک آپارات شده را بهخصوص برای سفرهای طولانی و سرعتهای بالا با محدودیت مواجه میکنند.
لاستیک آپارات | راهکاری هوشمندانه یا معاملهای پرریسک؟
لاستیک آپارات شده درواقع شمشیر دو لبه صنعت خودرو بهحساب میآید که از یکسو با صرفهجویی مالی و حفظ محیطزیست وسوسهانگیز بهنظر میرسد و از سوی دیگر با نگرانیهای ایمنی، رانندگان را دچار تردید میکند. انتخاب روش ترمیم مناسب، بررسی دقیق توسط متخصصان مجرب و رعایت محدودیتهای استفاده، میتواند این راهکار اقتصادی را به انتخابی منطقی تبدیل کند. بهیاد داشته باشید که هیچ صرفهجویی مالی، ارزش بهخطرانداختن ایمنی شما و سرنشینان را ندارد.
اگر امکان آپارت لاستیک وجود نداشت، بدون شک باید نسبت به خرید لاستیک جدید اقدام کنید. فروشگاه اینترنتی راسا ویستا تجارت (اتوراسا) بستری امن، راحت و بدون دردسر را برای خرید لاستیک بلک هاوک و استعلام قیمت لاستیک چینی مثل لاستیک داینامو و تایر ایرانی بارز فراهم کرده است. جهت انتخاب بهترین لاستیک برای وسیله نقلیه خود میتوانید با کارشناسان اتوراسا مشورت کنید.
منابع: coraltire.com ،ghiasishop.com
پرسشهای متداول
من دلارام شرف الدین هستم و ارشد هوش مصنوعی دارم. عاشق فناوری هستم و از سال ۱۳۹۵ فعالیت خودم رو به عنوان مترجم و تولیدکننده محتوا در حوزه های متنوع تکنولوژیکی از جمله دستگاههای هوشمند و خودرو شروع کردم و در حال حاضر با رسانه های خبری مختلف همکاری دارم.
